Frezin vızıltılı sesi veya muayenenin lateks kokusu, diş randevusuna gitmek yerine size tanıdık bir ürperti hissettiriyorsa, yalnız değilsiniz. Milyonlarca insan diş hekimine gitmekten korktuğu için gerekli diş tedavisinden kaçınır. Endişenizin birçok nedeni olsa da, modern diş hekimliği ve diş fobisi olan hastalara yardımcı olmak için eğitilmiş diş hekimleri, korkularınızla yüzleşmeyi düşündüğünüzden daha az korkutucu hale getirebilir.
Korku mu Endişe mi?
Diş randevusu öncesi biraz tedirginlik veya stres yaşayan kişiler, özellikle temel temizlik ve diş muayenesinin ötesinde başka bir tedaviye ihtiyaç duyduklarında, oldukça yaygın bir endişe haliyle mücadele ederler. Ancak diş hekimi korkusu (dentofobi) olan kişi çok güçlü bir korkuya sahiptir, sadece dişçiye gitme düşüncesi bile onlarda paniğe yol açabilir ve bu durum bu kişilerin çok fazla acı çekmedikçe diş hekimine gitmekten tamamen kaçmalarına neden olabilir.
Uzmanlık alanı, diş hekimi korkusu olan insanları tedavi etmek olan Manhattan’lı diş hekimi Dr. Siegelman hastalarda, diş randevusu öncesinde kayda değer biçimde uyku kaybı, kalp sıkışması, el terlemesinin yanı sıra hastaların konfor veya sağlığına karşı bir tehdit olarak algılanan istem dışı "savaş ya da sıvış” tepkisi gözlemlediğini belirtmiştir.
Dişçi Korkusunun Nedenleri
Diş hekiminden fazlasıyla korkan kişi, acı verici bir kazanın ya da benzer şekilde üzücü bir olayın sonucu olan, genellikle geçmişe ait hoş olmayan bir deneyimin anılarına karşı tepki gösterir. Buna karşın, diş randevusundan önce hafif bir korku yaşayanlar ise, henüz tecrübe edinmedikleri bir işlem hakkında biraz tedirgin olabilirler. Yine de bazı kişiler diş muayenesini ağrı ile aynı kefeye koyabilir, çünkü bu kişilerin önceki deneyimleri günümüzün ağrısız diş hekimliğinin izin verdiği kadar hoş değildi.
İğne korkusu veya öğürme refleksi de insanların diş hekimine gitmekten kaçınmasına neden olabilir ve dişlerini bir süre tedavi ettirmeyen kişiler dişlerinin durumunu göstermekten utanabilirler. Dişçi koltuğundayken çaresizlik hissi veya kontrol kaybı da korku yaratabilir. Hatta bu durum diş hekimi veya başka bir personelin saygısız veya düşüncesiz ifadelerinden bile kaynaklanabilir. Diş hekimine gitme korkusunun öğrenilip, ebeveynden çocuğa geçebileceğini de aklınızda bulundurun.
Korkuyla Yüzleşmek
Yerleşmiş bir korku nedeniyle bir yıldan fazla bir süredir diş hekimine gitmediyseniz, diş ve diş etleriniz bunun bedelini ödüyor olabilir. İyi haber, günümüzün diş hekimlerinin bu korkuları anlıyor ve hastalarının diş randevularında rahat etmeleri için ellerinden geleni yapıyor olmalarıdır. Örneğin diş randevuları, konforlu bekleme salonları, dinlendirici müzikler ve randevuyu daha az resmi bir olay gibi hissettirmesini bilen personel sayesinde geçmişte olduğundan çok daha samimi ortamlarda gerçekleşmektedir. Bu nedenle, korku ve endişelerinizi diş hekiminizle ele almaktan utanmayın. Dental Fear Central'a göre, bir sonraki tedavi sırasında stres seviyenizi azaltmak amacıyla çözüm yöntemlerini ihtiyacınıza göre birlikte düzenleyebilirsiniz.
Diş hekiminiz, daha komplike işlemlere başlamadan önce diş muayenesi ve temizliği gibi basit işlemler planlayarak diş tedavisine daha rahat alışmanızı sağlayabilir. Hatta bu tedavi aşamasında ağrıyı ve kaygıyı gidermek amacıyla size bir tür anestezi veya sedasyon (sakinleştirme) önerebilir. Diş hekimleri, korkuyu gidermek için genellikle dikkat dağıtıcı şeyler kullanır; müzik dinlemek için kulaklık veya video izlemek için gözlük kullanmak, her ikisi de dikkatinizi sürecin kendisinden uzaklaştırabilir. Elbette tedirgin hastalar, örneğin derin nefes almak veya kendilerini sakinleştirici bir yerde, mesela sörf sesini dinlerken plajda, hayal etmek gibi kendilerine özgü rahatlatma tekniklerini kullanmayı düşünmelidirler.
Önlem Alarak Korkudan Kaçınmak
Ağız sağlığınızı korumak için düzenli diş kontrolü ve temizliği her zaman büyük önem taşır. Ancak daha karmaşık işlemlere ihtiyaç duymanızı önleyebilecek şey, evde düzenli olarak yapacağınız ağız ve diş sağlığı bakımıdır. Diş hekimi korkusu olsun ya da olmasın, dişlerinizi günde iki kez florürlü bir diş macunu ile iyice fırçalayın, günde en az bir kez diş ipi ile temizleyin ve ayrıca ana öğünler arasında şekerli atıştırmalık tüketmeyi sınırlandırın.
Siz ve diş hekiminiz randevuyu stressiz hale getirmeye çalıştıkça, güçlü korku ve sıkıntıların azalmaya başlaması uzun sürmeyecektir. Son olarak, diş randevusu kolaylaştıkça, diş ve diş etleriniz daha sağlıklı hale gelecektir.
