Diş hassasiyeti, sıcak ve soğuk besinler tüketilmesi sonucunda diş etlerinde oluşan geçici ağrı veya sızı hissedilmesi durumudur. Diş minesindeki erozyonun pulpaya kadar ilerlemesi hassasiyete neden olur. Dişin yapısında bozulma ve aşındırmayı tetikleyen birçok faktör vardır. Özellikle yanlış ve yetersiz ağız bakımı, diş eti hastalıkları, çürükler, kırıklar ve bazı diş prosedürleri hassasiyeti meydana getirir. Diş hassasiyetini azaltmak için bazı hassasiyet giderici uygulamalar yapılabilir. İyi bir ağız bakımı, florürlü ağız bakım ürünleri kullanmak ve asitli besinlerden uzak kalmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri yapılarak tedavi edilebilir. Bununla beraber diş hekimi kanal tedavisi, diş eti grefti ve diş yapıştırma gibi cerrahi müdahaleyle iyileştirebilir.

Diş Hassasiyeti Neden Olur, Ne İyi Gelir?
Diş Hassasiyeti Nedir?
Diş hassasiyeti sıcak, soğuk, tatlı veya ekşi besinler tüketildiği durumlarda oluşabilir. Dişlerde keskin ve ani ağrının kaynağı olan bu durum, diş fırçalama nedeniyle de meydana gelebilir. Diş hassasiyeti ile oluşan ağrılar hafif veya şiddetli olabilir. Kişinin beslenme alışkanlıklarını etkileyen bir sağlık problemidir.
Diş Hassasiyeti Neden Olur?
Diş eti hassasiyeti mine aşınır ve dentinin açıkta kalması sonucunda gelişir. Dentinin direk besinlerle teması zamanla aşınmasını tetikler. Bunun sonucunda ise dişin merkezinde bulunan ve diş sinirlerini içeren pulpanın savunmasız kalmasına sebep olur. Ayrıca sıcak, soğuk veya diş fırçalama sırasında sinirler etkilenir ve ağrı hissedebilir. Bununla beraber diş hassasiyeti diş eti hastalıkları, çürükler ve kırık dişler sonucunda gelişebilir. Diş hassasiyeti riskini arttıran diğer faktörler şunlardır:
Dişleri sert fırçalama
Sert kıllı diş fırçası kullanma
Diş eti çekilmesi
Diş eti hastalığı
Kırık diş
Dişleri gıcırdatma ve sıkma
Bilinçsiz kullanılan diş beyazlatma ürünleri
Asitli gargara
Dolgu ve diş temizliği gibi diş prosedürleri
Dişlerde plak oluşması
Diş Hassasiyeti Belirtileri Nelerdir?
Diş hassasiyeti herkesi farklı şekilde etkileyebilir. Fakat bireylerde yaygın olarak gözlenen bazı belirtiler vardır. Diş hassasiyetinde görülen yaygın belirtiler şunlardır:
Sıcak, soğuk ve tatlı besinler tüketildiğinde oluşan yoğun diş ağrısı
Aniden ortaya çıkan diş ağrısı
Bazı dişlerde meydana gelen ağrı
Besinleri çiğnerken ağrı hissedilmesi
Soğuk havalarda nefes alırken dişlerde ağrı oluşması
Diş Hassasiyeti Ne İyi Gelir?
Hafif diş hassasiyeti yaşayan bireyler bazı yöntemler ile daha az rahatsızlık yaşayabilir. Tıbbi bir müdahale almadan önce kişinin ağız bakımı sırasında uyguladığı bazı uygulamaları değiştirmekle başlanabilir. Diş hassasiyeti olması durumunda diş hekiminin başlangıçta önerdiği uygulamalar şunlardır:
Dişleri sert fırçalamaktan kaçınılmalı.
Düzenli olarak diş fırçalanmalı, diş ipi ve florürlü nötr gargara kullanılmalı.
Hassas dişler için diş macunu uygun olmalı.
Dişlerdeki ağrıyı azaltmak için buz çiğnemekten kaçınılmalı.
Asitli içecek ve yiyeceklerin tüketiminden kaçınılmalı. Asitli besinler tüketilirken pipet kullanımı ile dişe teması azaltılabilir.
Diş beyazlatma ürünlerini denemeden önce hekiminden bilgi alınmalıdır.
Uyurken diş sıkma veya gıcırdatma alışkanlığını bırakılana kadar ağız koruması kullanılabilir. Ağız koruması dişe uygulanan stresin azalmasına yardımcı olur ve ağrıyı önler.
Diş Hassasiyeti Nasıl Geçer?
Diş hassasiyetinin geçmesi için uzman hekimden yardım alınmalıdır. Diş hekimi tedaviyi nedenine göre planlar. Ağız sağlığını bozan faktörler belirlenir. Hasta hassasiyet hakkında bilgilendirilir. Hastanın beslenme alışkanlıkları ve ağız bakımı alışkanlıkları değerlendirilir. Diş hassasiyeti tedavisi bu değerlendirmeler sonucunda belirlenir. Tedavi seçenekleri şunlardır:
Hassasiyet giderici macun veya jel: Dişlerde hassasiyeti azaltıcı veya ağrı hissini hafifletici bileşenler içerir. Bu bileşenler; potasyum nitrat, kalsiyum sodyum fosfosilikat ve florürdür. Florür diş hassasiyetinin hafifletilmesinin yanı sıra mineyi güçlendirir.
Ağız hijyeni: Uygun ağız hijyeni uygulamak diş eti hastalıklarından korunmaya yardımcı olabilir. Bununla beraber yumuşak kıllı diş fırçası kullanmak minedeki erozyonu azaltır. Diş hassasiyetinin ilerlemesini durdurmaya yardımcı olabilir.
Diş yapıştırma: Dişteki boşlukları doldurmak, dişin rengini ve şeklini değiştirmek amacıyla uygulanan bir diş prosedürdür. Diş çekilmesi nedeniyle açıkta kalan pulpayı korumaya yardımcıdır.
Florür vernik uygulaması: Florür verniği çürümelerini önlemeye yardımcı olan dişin üzerine uygulanan kaplamadır. Bu yöntem ile diş minesindeki ve dentindeki aşındırmalar kapatılır. Bu sayede diş hassasiyeti ile duyulan ağrı hafifletmeye yardımcı olur.
Diş eti grefti: Diş eti aşınarak pulpanın açıkta kalması durumunda uygulanan cerrahi prosedürdür. Ağızda sağlıklı bir diş eti dokusu alınarak açıkta kalan kısma yapıştırılır. Bu sayede açıkta kalan kökler korunur ve hassasiyet hafifler.
Kanal tedavisi: Şiddetli diş hassasiyetinde uygulanan bir işlemdir. Diş sinirlerinin etkilenmesi sonucunda hasta şiddetli ağrılar hisseder. Bunun çözümü olarak ise diş hekimi hasarlı siniri çıkarır ve hassasiyetin azalmasına yardımcı olur.
Diş Hassasiyeti Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Diş hassasiyeti ağızda meydana gelen sağlık sorunun belirtisi olarak ortaya çıkar. Diş hassasiyetinin tedavi edilmemesi, bu duruma yol açan patolojik durumun tedavi edilmemesi demektir. Bu durumda diş eti hastalıkları daha da şiddetlenir ve sinirler etkilenir. Hasta daha uzun süreli ve daha derin olarak ağrıyı hissedebilir.
Evde Diş Hassasiyeti Nasıl Geçer?
Evde diş hassasiyeti ile başa çıkmak için ilk olarak gelişmesini önlemeye yönelik uygulamalar yapılabilir. Bununla beraber dişlerde erozyona neden olmayan ve hassasiyet için hazırlanmış macun kullanılabilir. Günlük olarak en az iki defa bu diş macunu ve ipi kullanılarak hassasiyet azaltılabilir. Özellikle ağız bakım ürünlerinin florür içermesi diş sağlığının korunmasına yardımcı olur. Bununla beraber hassasiyeti şiddetlenmesine neden olacak asitli yiyecek ve besin tüketiminden kaçınılmalıdır.
Uygun ve düzenli ağız bakımı yapılmasına rağmen diş hassasiyetiniz sizi rahatsız ediyorsa uzman hekime başvurmalısınız. Diş hekiminden hassasiyette uygulanan diğer uygulamalar ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi alabilirsiniz.
Kaynakça
https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/10922-dental-bonding
https://www.maine.gov/dhhs/mecdc/population-health/odh/fluoride-varnish.shtml
https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/sensitive-teeth
https://www.bsperio.org.uk/assets/downloads/Hypersensitivity_leaflet_v3-Final_Vanessa.pdf
https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/10954-teeth-sensitivity