Dişlerin çene kemiğine sağlam bir şekilde bağlı olduğu düşünüldüğünde, ortodonti olmadan dişler yerinden oynamıyor gibi görünebilir. Ancak diş kayması, diş tellerinin ilk kez çıkarılması dışında birkaç nedenden ötürü meydana gelebilir. Diş kayması yalnızca çene kapanışıyla ilgili sorunlara neden olmaz tedavi edilmediğinde çene, yüz veya boyun ağrısına da neden olabilir.
Dişlerinizin sıralanışında bir değişiklik fark ettiyseniz, bazı kaymaların herkes için ortak olduğunu bilmekte fayda vardır. Fakat bazı durumlarda bir diş hekiminin size yol göstermesi gerekebilir.
Diş Kayması Neden Oluşur?
US National Library of Medicine, dişlerin çene kemiğine periodontal ligamentin yanı sıra mineral ve kolajenden oluşan dişin dış tabakası olan sement ile bağlandığını belirtmektedir. Periodontal ligament, sıkıca sarılı bağ dokusu ve kolajenden oluşur ve bu da onu dişiniz için sağlam bir tutucu yapar. Ligament sağlam olduğu gibi esnek de olabilir ve yumuşak dokusu onu hareketli olmaya meyilli hale getirir.
Dişler Neden Hareket Eder?
American Association of Orthodontists’e (AAO) göre, dişler yaşam boyunca doğal olarak hareket eder ve kayar ancak bazı stres faktörleri bu kayma hareketini daha belirgin şekilde tetikleyebilir. Gerçek şu ki, tüm dişler hareket edebilir.
Dişlerin de yaşla birlikte yavaş yavaş hareket etmesi gayet doğaldır. The Dental Daily'e göre, yaşla birlikte ortaya çıkan mezial kayma adı verilen bu süreç, dişlerinizin yavaşça ağzınızın önüne doğru hareket etmesine neden olur.
Bunların haricinde, bir yaralanma veya asit erozyonu sonucu diş minesi kalınlığının azalması, genel çene kapanışınız üzerinde bir etkiye sahip olabilir. Mine kaybı, diş şeklinizi değiştirerek dişlerin hizasının bozulmasına neden olabilir. Bu durum ister mine hasarı, ister dolgu isterse bruksizm olsun dişinizin şekli ne zaman değişse, kapanışınızın da yavaşça değişebileceği anlamına gelir.
Dişlerde görülen sıkışıklık ve çarpıklık, her gün dişleri fırçalama ve diş ipiyle temizleme konusunda gayretli olsanız bile, bakteri ve plak oluşumuna meyilli ulaşılması zor alanlar yaratabilir. Bu tür durumlar periodontal (veya diş eti) hastalığına yakalanma şansınızı artırabilir ve hatta ciddi durumlarda diş kırılmasına ve diş kaybına neden olabilir.
Maalesef, dişlerinize gerekli özeni göstermediyseniz veya tedavi edilmemiş diyabet gibi ikincil bir hastalığınız varsa, diş kaybı yaşama olasılığınız daha yüksektir. Diş eksikliği nedeniyle çevredeki dişler yan taraflara veya geriye doğru hareket edebilir.
Diş Kaymasını Önleyebilir Misiniz?
Gülüşünüzün sağlıklı olduğuna dair diş hekiminizden güvence alsanız bile, dişlerin kayması normaldir. Ancak diş kaybı, doğal sıkışıklık, çarpıklık veya akut maloklüzyon (veya dişlerin yanlış hizalanması) gibi komplikasyonlar ortaya çıktığında, daha fazla kaymayı önlemek için bir ortodonti uzmanına görünmeniz gerekir.
AAO'ya göre, doğal kaymayı önlemenin yanı sıra diş tellerini çıkardıktan sonra meydana gelen kaymayı önlemenin en iyi yolu önleyici tedbirler almaktır. Asitli yiyecekleri sınırlayarak, diş ipi kullanarak, dişleri günde iki kez fırçalayarak ve düzenli diş kontrolü yaptırarak iyi bir ağız hijyeni sağlanmalıdır.
İlginçtir ancak midenizin üzerine uyumayı tercih ediyorsanız, dişleriniz hareket edebilir. İnci beyazı dişlerinizi aynı hizada tutmak için yan veya sırtüstü uyumak en uygun yöntemdir. Eon Aligners’e göre yanlış duruş (postür), diş kaymasının başka bir nedenidir. Bu durum özellikle elini başına dayayıp bilgisayar ekranına doğru eğilerek dinlenmeye çalışan insanlar için geçerlidir. Her iki durumda da dişleriniz aylar veya yıllar içinde yavaş yavaş hareket edebilir. Midenizin üzerine yatmamaya çalışın ve çalışma alanınızın doğru oturuş şeklini desteklediğinden emin olun.
Diş Kaymasına Nas
Diş kaymasına yönelik ortodontik tedavi yöntemleri, diş telinden pekiştirme apareyine veya ağız koruyucusuna kadar değişiklik gösterebilir. Oral Health Foundation’a göre, tedavi her zaman kapanışınıza veya kaymanın şiddetine ve bunun altında yatan nedene bağlıdır. Yakın zamanda diş teli ve retainer (pekiştirme apareyi) takma alışkanlığınızı bıraktıysanız, çözüm yöntemi her gün ortodontik aparey takmaya geri dönmek kadar basit olabilir.
Gerçek şu ki, kalıcı bir çözüm olarak hiçbir tedavi garanti edilmez. Ancak, hafif diş kayması yaşadığınızı düşünüyorsanız, diş hekiminizden randevu alın. Tedavi planına olan bağlılığınız, dişlerinizin sıralanışıyla ilgili size daha düz ve çekici bir gülümseme kazandıracaktır.
