Ağızda Şeker Tadı Neden Olur?

Dil üzerinde yer alan tat tomurcuklarının algıladığı beş temel tat türünden bir tanesi olan tatlı tat, normalde yalnızca şekerli veya tatlandırıcı içeren bir besin tükettikten sonra hissedilir. Dondurma, şekerli gıdalar, meyveler veya bal gibi birçok besin bu tada sahiptir. Ancak bazı durumlarda tıbbi sorunlar, kişinin böyle bir besin tüketmemesine rağmen ağzında tatlı bir hisse neden olabilir. Bu durum sürekli olarak devam ediyorsa bir soruna işaret edebilir. Dolayısıyla ağızda geçmeyen şeker tadı sorunu yaşayan kişilerin sağlık profesyonellerine danışarak durumun nedenleri hakkında bilgi alması ve muayeneden geçmesinde fayda vardır. ⁽¹⁾

Ağızda şeker tadı hissinin çok uzun süre boyunca devam etmesi genellikle tıbbi bir sorunu işaret eder. Bunların bir kısmı ciddi olabilir ve tıbbi müdahale gerektirebilir. ⁽²⁾ “Ağızda şeker tadı hissi neden olur?” sorusuna yanıt olabilecek bazı olası nedenler şunlardır:

Ağızda şeker tadı gelmesi şeklinde tanımlanan sorunun en yaygın nedenlerinden bir tanesi diyabet (şeker) hastalığıdır. Kontrol altına alınmamış diyabet hastalığı, kan şekerinin yükselmesine neden olarak pek çok komplikasyona neden olabilir. Yüksek şeker seviyesinin neden olduğu olumsuzluklardan ve hastalığın semptomlarından bir tanesi de ağızda tatlı tat hissedilmesidir. Çok su içme isteğine yol açabilen bu durumun beraberinde ağız kokusu da görülebilir. Hastalar mideden gelen ağız kokusuna çözüm yolları arayabilir. Aşırı yorgunluk, sık sık idrara çıkma, bulanık görme, tat alma yeteneğinin azalması gibi durumlar diyabetin diğer semptomları arasındadır. ⁽²⁾

Diyabetin haricinde ketozis, tiroid bezi hastalıkları gibi metabolik sorunların varlığı vücudun tat alma yeteneğini etkileyebilir. Bu durum ağız içerisinde geçmeyen tatlı tat hissine yol açabilir. ⁽¹⁾

Felç, epilepsi ve nöbetlerle karakterize bazı nörolojik sorunların erken dönem belirtileri arasında ağızda geçmeyen şeker tadı problemi yer alabilir. ⁽¹⁾

Bazı bakteriyel veya viral kaynaklı enfeksiyonlar ağızda şeker tadına neden olabilir. Özellikle de solunum yolu hastalıkları beynin tat duyularına verdiği tepkiyi değiştirebilir, tükürük salgısının içerisinde daha fazla glikoz bulunmasına neden olabilir. Soğuk algınlığı, grip veya sinüs enfeksiyonları bunlardan bazılarıdır. ^{(1) (2)}

Mide asidinin ağza gelmesine neden olan reflü hastalığı, ağızda özellikle de geceleri artış gösteren tat değişikliklerine neden olabilir. Ağızda demir tadı da bu şikayetler arasında yer alabilir. ⁽⁴⁾

Vücudun en önemli yakıt kaynağı olan karbonhidratlar yeterli tüketilmediğinde vücut, yağları enerji kaynağı olarak kullanmaya başlar. Ketozis olarak adlandırılan bu süreçte keton cisimciklerinin açığa çıkması sonucunda ağızda şeker tadı oluşabilir. ⁽²⁾

Akciğerde küçük hücreli karsinom hastalığında erken belirtiler arasında ağızda tat değişiklikleri ve şeker tadı yer alabilir. ⁽¹⁾

Ağızdaki tat değişikliklerinin olası nedenlerinden bir tanesi de hamileliktir. Hormonal dengede ve sindirim sisteminde meydana gelen değişiklikler, gebelik sürecinde açıklanamayan tat ve koku değişikliklerini beraberinde getirebilir. ⁽²⁾

Kötü ağız hijyeni ve temizlenmeyen diş protezleri ağızda şeker tadına neden olabildiği gibi ağız içi enfeksiyonlara ve kötü kokuya neden olabilir. ⁽⁴⁾ Ağız hijyeni sorunları “Ağızda pamukçuk neden olur?” sorusuna da yanıt olabilir.

Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri, özellikle de kemoterapi ilaçları, tat alma duyusunda değişikliklere neden olabilir. ⁽²⁾

Ağızda şeker tadını azaltmak veya önlemek için alınabilecek bazı önlemler mevcuttur. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

• Diyabet hastaları ilaç kullanımlarına hekimlerinin önerdiği şekilde devam etmeli, ayrıca kendilerine önerilen beslenme planına özen göstererek kan şekerini kontrol altına almalıdır.

• Yeterli miktarda vitamin almak, özellikle de çinko minerali ile B vitaminlerinin yeterli alımı ağızdaki tat değişikliklerinin azalmasına katkıda bulunabilir.

• Günlük yeterli düzeyde su tüketimine dikkat edilmelidir.

• Ağız hijyenine ekstra özen gösterilmeli, ağız ve diş sağlığı kontrolleri aksatılmamalıdır. ^{(2) (3)}

Ağızda geçmeyen şeker tadı sorununun varlığı halinde birçok farklı sağlık problemi söz konusu olabileceğinden öncelikle doktor kontrolünden geçmek gerekir. Bunun haricinde eğer su içerken tatlı bir tat algılanıyorsa bunun suyun kendisinden kaynaklanabileceği unutulmamalıdır. Su arıtıcı filtrelerinizi kontrol etmeniz veya ambalajlı su ile bir test yapmanız işinizi kolaylaştırabilir. Ağız hijyenine ilişkin sorunlar da şeker tadına neden olduğundan diş temizliğine özen göstermek, diş ipi kullanmak ve dili fırçalamak önemlidir. Reflü hastalığınız varsa günün son öğününü tükettiğiniz saat ile yatış saatiniz arasında en az dört saat bulunmasına dikkat etmeniz önem taşır. Diyabet, metabolik hastalıklar, nörolojik hastalıklar gibi kronik bir durum varsa bunlara yönelik uygulanan tedaviler, ağızdaki tat sorununu hafifletmeye yardımcı olabilir. Bunların haricinde kulak, burun, boğaz uzmanına başvurarak koku alma duyunuzu ve buna bağlı olarak tat alma duyunuzu etkileyebilecek herhangi bir sorununuzun bulunup bulunmadığını öğrenebilirsiniz. ⁽⁴⁾

Ağızda şeker tadı sorununu beraberinde getirebilen çeşitli hastalıklar vardır. Bunlardan en yaygın olanları şu şekilde sıralanabilir: ⁽¹⁾

• Diyabet hastalığı

• Tiroid hastalıkları

• Epilepsi

• Mide reflüsü

• Sinüzit

• Burun ve boğaz enfeksiyonları

Yukarıdaki bilgiler ışığında “Ağızda şeker tadı neden olur?” sorusunun yanıtlarını öğrendiniz. Eğer böyle bir sorun yaşıyorsanız ağız hijyeninizi gözden geçirmeyi deneyebilir, herhangi bir sonuç alamadığınız takdirde doktor kontrolünden geçmeyi düşünebilirsiniz.

 

1. https://www.healthline.com/health/sweet-taste-in-mouth - Son Erişim Tarihi: 12.10.2024

2. https://www.medicalnewstoday.com/articles/320292#causes - Son Erişim Tarihi: 12.10.2024

3. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22047-dysgeusia - Son Erişim Tarihi: 12.10.2024

4. https://health.clevelandclinic.org/why-do-i-have-a-sweet-taste-in-my-mouth - Son Erişim Tarihi: 12.10.2024