karda gülümseyen kadın
Badge field

Yirmilik Diş Nedir: Ne Zaman Çıkar, Ne Olur?

Published date field

Bebeklikten ergenliğe, dişler kademeler halinde çıkar: önce kesici dişler, sonra köpek dişleri, küçük azı dişleri, azı dişleri ve son olarak yirmi yaş dişleri. Sonuncusu çoğu zaman en ilgi çekici olanıdır. Peki yirmi yaş dişi nedir? Diş hekimleri onlara üçüncü büyük azı dişi diyor. Bazı insanlar yirmi yaş dişleriyle bir problem yaşamaz, ancak bazılarında ağrı, enfeksiyon ve diğer rahatsızlık durumlarına neden olabilir.

Yirmilik Dişler Nerede ve Ne Zaman Çıkar?

İnsanlar genellikle her biri üst ve alt çenenin her iki tarafındaki azı dişlerinin arkasında çıkan dört yirmi yaş dişi geliştirir. American Dental Association Mouth Healty sitesine göre, genellikle 17-21 yaş arasında görülürler. Çıkış şekilleri kişiden kişiye değişmektedir. Ancak American Dental Board of Anesthesiology’den Fred Quarnstorm, DDS, yirmilik dişin kısmen çıkabileceği gibi diş eti dokusu içerisinde de kalabileceğini söylüyor. Çıkmayan ve diş eti ya da kemik altında gizli kalan dişler, gömülü diş olarak adlandırılıyor.

Neden Çıkar

Yirmi yaş dişleri birçok soruna neden olduğundan ve çiğneme için gerçekten gerekli olmadığından doktorlar işlevleri hakkında tahminde bulunmaya çalışırlar. Houston'daki Teksas Sağlık Bilim Merkezi’nden (BDS, FDSRCS) Kamal Busaidy, yirmi yaş dişlerinin, çenede, diğer dişler gibi doğumdan hemen önce veya doğumda değil, yedi yaş civarında büyümeye başladığını söylemektedir. İnsanlık tarihinin büyük bölümü boyunca izlenen beslenme alışkanlıkları, dişleri aşındırıyordu. Bu koşullar altında, yirmi yaş dişleri geçmişte yıpranmış olan azı dişlerinin yerine geçmek için faydalı olabilirdi. Artık diyetler daha yumuşak olduğundan, dişler bu kadar çabuk aşınmıyor ve yirmi yaş dişlerinin doldurması gereken bir boşluk yok. Dr. Quarnstrom, modern çenelerin tarih öncesi insanlardan daha küçük olduğuna dair bazı kanıtlar bulunduğunu da belirtiyor.

Ne Oluyor

Yirmi yaş dişleriyle ilgili problemler öncelikle ağrı ve rahatsızlığı, enfeksiyonları, diş eti hastalıklarını ve diş çürümelerini içerir. Bunlardan bazıları, ağzın en gerisine kadar fırçalamanın zorluğundan kaynaklanır. İnce, uzun saplı bir diş fırçasıyla fırçalamak bu sorunları önlemeye yardımcı olabilir. Gömülü yirmi yaş dişlerinin diğer ciddi etkileri, dişlerin altında kistler oluştuğunda meydana gelir. Bu kistler çenede kemik kaybına neden olabilir ve çenenin sinirlerine baskı yapabilir.

Yirmi yaş dişleriyle ilgili sorunlar genellikle çekilmeleriyle sona erer. Diş hekimleri sıklıkla, yirmi yaş dişlerini, hastalar ergenliklerinin son yıllarında iken veya 20'li yaşların başındayken, sorun yaratmaya başlamalarından önce çekmeyi tercih ederler. Bu yaşta, yirmi yaş dişlerinin kökleri çene kemiğinde katılaşmamıştır ve yaşlı hastalara göre daha kolay çıkarılır. Yirmi yaş dişlerini daha geç çekmenin, çenedeki inferior alveoler sinir denilen büyük bir sinire zarar verme riski biraz daha yüksektir. Genç hastalar ayrıca sıklıkla sedasyondan sonra daha hızlı toparlanırlar.

Busaidy'a göre diş telleri veya başka bir ortodontik aparat kullanan ergenler, genellikle tedavi sonunda yirmi yaş dişlerini çektirirler. Bunun nedeni, ortaya çıkan yirmi yaş dişlerinin dişler düzleştirildikten sonra diş hizasını değiştirebilmeleridir.

O halde, yirmi yaş dişi nedir? Bir diğer adı bilgelik dişi de olsa, git gide daha bilge olmakla bir ilgisi yoktur, sadece git gide daha yaşlı olmakla ilgilidir. Yirmi yaş dişleriniz size acı veya rahatsızlık verirse, diş hekiminize danışın. Erken tedavi, sonrasında daha büyük bir sorun oluşması riskini büyük ölçüde azaltır.

Yirmi yaş dişlerinizi çektirmişseniz veya çektirmeniz gerekiyorsa, Colgate Ağız Bakım Merkezi’ndeki kaynaklardan yirmi yaş dişi ameliyatından sonraki iyileşme süreci konusunda daha fazla bilgi edinin.

Ağız sağlığı ile ilgili daha fazla öneri ve ipucu almak ister misiniz?

Kayıt Ol