Protez Diş Nedir, Nasıl Yapılır?

Diş implantları eksik dişlerin yerine yerleştirilen titanyum veya zirkonyumdan yapılmış yapay diş kökleridir. Bu yapılar çene kemiğine entegre olarak doğal diş kökü işlevi görür. Üzerine yerleştirilen protez dişler ise estetik ve fonksiyonel açıdan gerçek dişlere çok benzer.

Protez diş yapımı birkaç aşamadan oluşur. İlk olarak diş hekiminiz ağız ve diş yapınızı değerlendirir ve sizin için en uygun protez türünü belirler. Daha sonra ağızdan kalıp alınarak kişiye özel protez tasarlanır. Bu kalıp protezin tam uyum sağlaması için oldukça önemlidir. Protezin ilk taslağı hazırlandığında ağızda prova edilir ve gerekli düzeltmeler yapılır. Son olarak protezin son hali hazırlanarak ağıza yerleştirilir. Bu süreç hem fonksiyonel hem de estetik açıdan hastanın en iyi sonucu almasını sağlar.

Protez dişlerin farklı türlere ayrılmasının temel nedeni her hastanın ağız yapısı ve diş kaybı durumunun farklılık göstermesidir. Kişisel ihtiyaçlar, çene kemiğinin durumu, kaybedilen diş sayısı ve ağız sağlığı gibi faktörler uygun protez türünü belirlemede önemlidir.

Sabit diş protez teknolojisi diş kayıplarının tedavisinde kullanılan kalıcı olarak ağıza yerleştirilen yapay dişlerdir. Bu protezler mevcut dişler veya diş implantları üzerine sabitlenir ve çıkarılamazlar. En yaygın sabit protez türleri arasında kuron ve köprüler bulunur.

Kuron bir dişin doğal yapısını ve işlevini geri kazandırmak amacıyla kullanılan kaplama türüdür. Dişin üst kısmına yerleştirilir ve dişi tamamen kaplar. Genellikle çürük, kırık veya aşırı aşınmış dişler için kullanılır. Kuronlar dişin hem görünümünü düzeltir hem de dayanıklılığını artırır. Malzeme olarak porselen, metal veya zirkonyum tercih edilebilir. Kuronlar uzun ömürlü ve estetik açıdan doğal dişlere çok benzerdir.

Köprüler eksik dişlerin yerine kullanılan sabit protezlerdir. Eksik dişin iki yanındaki sağlıklı dişler veya implantlar üzerine sabitlenir. Bu dişler köprünün destek noktaları olarak kullanılır ve eksik dişin yerini alacak yapay dişler bu desteklere bağlanır. Köprüler ağız fonksiyonlarını iyileştirir ve estetik açıdan doğal bir görünüm sağlar. Çiğneme, konuşma ve dişlerin konumunu koruma açısından büyük avantajlar sunar.

Hareketli protez diş çeşitleri farklı nedenlerle diş kaybı yaşayan bireyler için kullanılır. Diş kaybı çiğneme, konuşma ve estetik açıdan sorunlara yol açabilir. Hareketli protezler bu sorunları gidererek hastaların yaşam kalitesini artırır. Aynı zamanda kolay temizlenebilir olmaları ve gerektiğinde çıkarılabilmeleri bakımından pratik bir çözüm sunar.

Tam protezler ağızdaki tüm dişlerin eksik olduğu durumlarda kullanılır. Diş etlerine ve çene kemiklerine oturan bu protezler eksik dişlerin yerini alarak ağız fonksiyonlarını ve estetiği geri kazandırır.

Parsiyel protezler ağızda bazı dişlerin eksik olduğu durumlarda kullanılır. Doğal dişlere veya implantlara metal kancalar veya benzer tutucularla sabitlenir. Eksik dişlerin arasında boşlukları doldurarak fonksiyonel ve estetik bir çözüm sunar.

İlk kez protez kullanıyorsanız sabırlı olmanız önemlidir. Başlangıçta proteze alışmak zaman alabilir. Bu yüzden kendinize zaman tanıyın. Protez kullanmaya başlamak ağız yapısında ve fonksiyonlarında değişiklikler getirir. Bu değişikliklere uyum sağlamak için egzersizler gereklidir. 

Konuşma egzersizleri protez kullanırken düzgün ve net konuşma becerisini geliştirmek için yapılan pratiklerdir. Örneğin, ayna karşısında yüksek sesle kitap okumak veya dil hareketlerini güçlendiren sesli tekrarlar yapmak faydalı olabilir. Protez kullanmaya başladığınızda ağız yapınız değiştiği için konuşma yeteneğinizde zorluklar yaşayabilirsiniz. Egzersizler bu uyumu hızlandırır.

Protez kullanmaya başlamak çiğneme alışkanlıklarınızı yeniden düzenlemeyi gerektirebilir. Çiğneme egzersizleri protezlerle daha rahat yemek yemenizi sağlar. Yumuşak ve küçük parçalardan başlayarak, yiyecekleri yavaşça çiğnemelisiniz. Her iki tarafı da eşit kullanarak dengeli çiğneme alışkanlığı geliştirmelisiniz. Ayrıca dilinizi damağınıza ve yanaklarınıza doğru iterek dil ve çene kaslarını çalıştırabilirsiniz. Bu egzersizler protezlerin ağızda daha rahat hissetmesini ve tahrişi önlemesini sağlar.

Protez dişlerin uzun ömürlü ve sağlıklı kalması için düzenli bakım çok önemlidir. Protezlerinizi her yemekten sonra yumuşak bir diş fırçası ve protez temizleme solüsyonu ile temizlemelisiniz. Diş etlerinizi ve ağız içini de her gün fırçalayarak ağız hijyenini koruyun. Gerekli diş bakımı önerilerinizi protodontist ile edinebilirsiniz.

Protez dişler eksik dişlerin yerini alarak yaşam kalitesini önemli ölçüde artırır. Estetik açıdan doğal dişlere benzerlikleri sayesinde gülüşünüzü geri kazandırır. Çiğneme fonksiyonlarını iyileştirerek daha geniş bir besin yelpazesi tüketmenizi sağlar, böylece beslenme kaliteniz artar. Ayrıca eksik dişlerin neden olduğu konuşma bozukluklarını düzeltir ve daha net konuşmanızı sağlar.

Protez dişlerinizi kullanmadığınız zamanlarda diş hekiminizin önerdiği şekilde temiz su veya özel protez saklama solüsyonu içerisinde bekletmeniz gerekir. Kurumalarını önlemek için daima nemli bir ortamda saklamayı tercih edebilirsiniz.

Protez yapıştırıcısını ince bir tabaka halinde protezin iç yüzeyine sürerek uygulayınız. Kullanım talimatlarını uymak önemlidir. Protezi ağzınıza yerleştirdikten sonra birkaç saniye boyunca bastırarak yapışmasını sağlayınız. Aşırı yapıştırıcı kullanmaktan kaçınmalısınız.

Diş hekiminiz ağız yapınızı değerlendirir. Dişler veya diş etleri hazırlanır. Ağızdan kalıp alınır. Geçici protezler takılarak prova yapılır. Nihai protezler yerleştirilir ve sabitlenir.

Protez kullanmaya başladığınızda konuşmak biraz zor olabilir. Fakat zamanla ve düzenli egzersizle normal konuşma becerinizi geri kazanabilirsiniz.

Eğer çıkarılabilir protezlere sahipseniz protezlerinizi gece çıkararak diş etlerinize ve ağız içi dokularınıza dinlenme fırsatı vermelisiniz. Gece boyunca temiz bir su kabında bekletmek, protezlerin ömrünü uzatır ve ağız sağlığınızı korur.

Protezler düzenli bakım ve doğru kullanım ile uzun yıllar kullanılabilir. Fakat zamanla uyumlarını kaybedebilir ve yenilenmeleri gerekebilir.

Protez yapımı genellikle birkaç hafta sürebilir. Bu süreç muayene, ölçü alımı, prova ve son yerleştirme aşamalarını içerir.

Protez dişlerinizi uzun ömürlü ve sağlıklı tutmak için düzenli temizlik çok önemlidir. Her yemekten sonra protezinizi çıkararak yumuşak bir diş fırçası ve protez temizleme solüsyonu ile nazikçe fırçalayın. Bu işlem yemek artıklarını ve plakları temizler. Aynı zamanda diş hekiminize başvurarak protez diş beyazlatma hakkında bilgi de edinebilirsiniz.

“Protetik diş tedavisi nedir?” sorusu hakkında daha fazla bilgi almak ve size özel çözümler için diş hekiminize danışabilirsiniz. Profesyonel rehberlik, sağlıklı ve konforlu bir protez kullanımı için önemlidir.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470448/

https://www.perio.org/for-patients/periodontal-treatments-and-procedures/dental-implant-procedures/

https://www.dentalhealth.org/dental-implants

https://www.efp.org/for-patients/dental-implants/dental-implants-explained/

https://www.healthdirect.gov.au/dental-implant