Gargarasını döken kadın
Badge field

Gargara Nedir? Ne İşe Yarar? ve Nasıl Yapılır?

Published date field

Ağız ve diş bakımı rutininin vazgeçilmezi olan ağız gargaralarının işlevi dişleri, diş etlerini ve ağzı durulamaktır. Diş temizliğinde kullanılan gargara çeşitleri ile ağzın kapsamlı temizlenmesi ve ağız kokusunun giderilmesi hedeflenir. Medikal ağız gargaraları ise ağızda ve boğazda bulunan zararlı mikroorganizmaları yok eden antiseptik içeriğe sahiptir. Diş çürümelerini önlemek amacıyla da gargara kullanmak mümkündür. Gargara kullanımı hakkında merak ettiğiniz “Gargara ne işe yarar?” ve “Gargara nasıl yapılır?” gibi soruların cevaplarını sizin için derledik.

Gargara Nedir?

Elinde gargara ve diş fırçası olan kadın

Dişler, diş etleri, ağız ve dil bölgesi doğal olarak bakteriler içerir. Düzenli olarak dişleri fırçalamak ve diş ipi kullanmak ağızdaki hastalık yapıcı bakteri sayısının dengede kalmasını sağlayabilir. Gargara, ağız ve diş sağlığının korunmasında önemli rol oynayan bir ağız durulama ya da çalkalama suyudur. Ağız, boğaz, dil ve diş etlerindeki hastalık yapıcı bakterilerin azalmasını sağlayarak hem ağız içi sağlık sorunlarının önlenmesine yardımcı olur hem de ağız kokusunun önlenmesini destekleyebilir. (1)

Gargara Ne İşe Yara?

“Gargara nasıl yapılır?” sorusunu yanıtlamadan önce gargaranın ne işe yaradığını öğrenmeniz gerekir. Gargara içindeki bileşenler, kullanım amacına göre farklılık gösterebilir. Her ne kadar plak ve diş eti iltihabının önlenmesine yardımcı olsa da tek başına gargara kullanımı ağız ve diş sağlığının korunması için yeterli değildir. Düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımına ek olarak ağız sağlığının korunmasına katkıda bulunabilir. Genellikle mentol ve okaliptus gibi antiseptik bileşenler içeren gargaralar, diş ve diş etlerinde hastalığa yol açan bakterileri hedef alarak ağız ülseri ve diş eti hastalığı semptomlarının hafiflemesine yardımcı olabilir. (1) (2) (3) (4)

Ağız gargarası, sıvı olduğu için diş macunu, diş fırçası ve diş ipinin ulaşamadığı dişlerin arkasındaki yaralara ve ağız arkası gibi ulaşılması zor alanlara girebilir. Bu alanlarda biriken bakterileri öldürebilir. Ayrıca bazı ağız gargaraları florür içerir ve bu gargaralar diş minesini güçlendirerek diş çürüklerinin önlenmesine katkıda bulunabilir. Ağız gargaralarında bulunan florür, diş macunundaki florür miktarına göre fazladır. Florür dişleri kaplar ve diş minesi tarafından emilerek dişlerin plaklara karşı daha dayanıklı olmasına yardımcı olabilir. Ancak diş ağrısı için gargara kullanmak ağrının sadece kısa süreliğine geçmesine yardımcı olabilir. Diş ağrısı için mutlaka diş hekimine başvurulması gerekir. (1) (2) (3) (4)

Gargara Çeşitleri Nelerdir?

İçeriğindeki bileşenlere ve kullanım alanına göre pek çok farklı gargara çeşidi vardır. En yaygın kullanılan gargara çeşitleri arasında aşağıdakiler sayılabilir:

Klorheksidin Gargara

Klorheksidin, antibakteriyel özelliğe sahip bir bileşendir. Özellikle diş eti hastalıklarına neden olan bakterilere karşı güçlü bir etki gösteren geniş spektrumlu bir antimikrobiyaldir. Özellikle ağız ve diş ameliyatları sonrası bakteri ve plak oluşumunu engellemek amacıyla diş hekimleri tarafından klorheksidin içeren gargara çeşitleri reçete edilir. Ancak oldukça etkili olduğu için dişlerde ve dilde sarımsı lekelere neden olabileceğinden kısa süreli kullanılması önerilir. Mutlaka doktor tavsiyesiyle kullanılmalıdır. (5)

Florürlü Gargaralar

Gargara çeşitlerinin büyük bir çoğunluğu diş çürüklerinin önlenmesinde önemli rol oynayan florür içerir. Florür, dişteki çürük alanlarına bağlanır ve küçük boşlukları doldurmak için diğer mineralleri çekerek diş minesini güçlendirir. Aynı zamanda bakterilerin diş yüzeyine yapışmasını önleyebilir, ağız kokusuna neden olan bakterilerin azalmasına yardımcı olabilir. Ancak florürlü gargaralar, özellikle küçük çocuklar tarafından kullanılmamalıdır. Küçük çocuklar tarafından florürlü gargara yanlışlıkla içilirse ne olur, sorusu florürün toksik etkisine maruz kalabilir şeklinde cevaplanabilir. (5)

Hidrojen Peroksitli Gargaralar

Hidrojen peroksit, antimikrobiyal ve dezenfektan özelliğe sahip bir bileşendir. Bakterilerle temas ettiğinde oksijen açığa çıkar ve oksijen köpüklenme etkisi yaratarak dişlerin ağarmasına yardımcı olabilir. Bu özelliği sayesinde düşük hidrojen peroksit konsantrasyonuna sahip gargaralar genellikle diş beyazlatıcı olarak tercih edilir. Yüksek hidrojen peroksit oranına sahip gargaralar ise ağız yaraları ve diş eti iltihaplarının tedavisini desteklemek amacıyla antiseptik olarak kullanılabilir. (5)

Esansiyel Yağlı Gargaralar

Nane yağı, okaliptüs yağı, karanfil yağı, çay ağacı yağı gibi uçucu yağlar içeren gargara çeşitleri antioksidan ve iltihap önleyici özelliğe sahiptir. Aynı zamanda antibakteriyel özellikleri ile diş sağlığının korunmasına yardımcı olabilir. Esansiyel yağlı gargaraların ağız ve diş sağlığı üzerindeki etkileri hakkında net çalışmalar mevcut değildir ancak ağız kokusunu giderilmesine ve ağza ferahlık hissine katkıda bulunabilir. (5)

Ağız Gargarası Seçilirken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Ağız gargarası, günlük ağız ve diş bakımı rutininin bir parçası olarak ya da ağız yaralarının iyileşmesine yardımcı olması amacıyla kullanılabilir. Ağız gargarası seçerken aşağıdaki noktalara dikkat ederek size en uygun seçimi gerçekleştirebilirsiniz:

  • Öncelikle gargarayı kullanma nedenini belirlemeniz önemlidir. Her bir gargara çeşidinin içeriği ve buna bağlı olarak da etkisi farklıdır. Örneğin günlük ağzı hijyeninin desteklemek amacıyla üretilen ağız gargaraları ağız yaralanması ya da ağız ülseri için faydalı olmayabilir. (5)

  • Hangi gargara çeşidinin sizin için uygun olduğunu belirlemek için diş hekimine danışmak, özellikle diş ve diş eti hastalığı gibi belirli bir durumun tedavisini kolaylaştırabilir. (5)

  • Bazı ağız gargaraları uzun süreli kullanıma uygun değildir. Gargara satın almadan önce etiketini ya da prospektüsünü okuyarak kullanım amacınıza uygun olup olmadığına dikkat etmelisiniz. (5)

Tuzlu Suyla Gargara Neye İyi Gelir?

Tuzlu su gargara en yaygın kullanılan gargara çeşitlerinden biridir. Peki, tuzlu su gargara ne işe yarar? Geleneksel olarak sıcak tuzlu su gargarası; boğaz ağrısının, ağız yaralarının ya da ülser semptomlarının hafiflemesi için kullanılır. Ağız kokusuna neden olan bakteriler asidik ortamlarda yani yüksek pH seviyelerinde yaşar. Tuzlu suyun pH derecesi düşüktür ve ağız kokusunun giderilmesinde de önemli rol oynayabilir. Özellikle diş çekimi sonrasında diş hekimleri tuzlu suyla durulama önerir. Tuzlu su, antibakteriyel özelliği sayesinde diş çekimi sonrası meydana gelebilecek enfeksiyon ve diş eti iltihaplarının önlenmesine yardımcı olabilir. “Tuzlu su ile gargara nasıl yapılır?” sorusu kadar “Tuzlu su gargara diş fırçaladıktan sonra mı kullanılır?” sorusu da en çok merak edilen konulardan biridir. Tuzlu su gargara kullanmadan önce dişlerin fırçalanması gerekir. Ardından tuzlu su ile gargara yapılabilir. (5)

Gargara Yaptıktan Sonra Su İçilir mi?

Gargara çeşitleri genellikle yüksek miktarda florür içerir. Gargara içeriğinin tükürükle yutulması özellikle çocuklarda sağlık sorunlarına yol açabilir. Gargara sonrası ağzın bol suyla çalkalanması gerekir, bu bilgi “Gargaradan sonra ağız suyla çalkalanır mı?” sorusuna cevap olabilir. Benzer şekilde gargara yaptıktan hemen sonra su içmekten kaçınmalısınız, ağzınızı bol suyla çalkaladıktan sonra su içebilirsiniz. (1)

Gargara Nasıl Kullanılır?

Gargara ile ilgili pek çok konuda bilgi sahibi oldunuz. Peki, “Gargara nasıl yapılır?” biliyor musunuz? Gargara kullanmadan önce dişlerin fırçalanması ve diş ipi kullanılması önerilir. Ardından ağız gargarası yapılabilir. Ağız gargarası nasıl yapılır sorusuna cevap olabilecek gargara kullanım aşamaları şöyledir:

  • Dişlerinizi fırçalayın. 

  • Diş ipiyle diş aralarını temizleyin.

  • Gargara ile birlikte verilen ölçüm kabına ya da gargaranın kapağına gargarayı doldurun. (Genellikle kullanım talimatında ne kadar gargara kullanmanız gerektiğine dair bilgi verilir).

  • Kaptaki gargarayı ağzınıza alın ve ağız içinde iyice çalkalayarak geri tükürün. Gargarayı yutmayın. Gargara süresinin kullanım talimatına uygun olmasına dikkat edin. (1)

Gargara nedir ve gargara nasıl yapılır gibi konularda bilgi sahibi olduktan sonra ağız ve diş bakımınız için doktorunuzun da yönlendirmeleri ile gargara kullanmaya başlayabilirsiniz. 

blue paper airplane

Ağız sağlığı ile ilgili daha fazla öneri ve ipucu almak ister misiniz?

Kayıt Ol