Penyakit Periodontium & Cara Anda Boleh Mencegahnya

Periodontium bermaksud "sekitar gigi,", jadi penyakit periodontium merujuk kepada jangkitan dan keradangan gusi, ligamen atau tulang yang menyelaputi gigi anda dan boleh berbeza-beza dari segi keterukan. Peringkat awal termasuk gingivitis, di mana jangkitan hanya terdapat pada gusi anda, dan gusi menjadi radang, merah, malah mungkin berdarah. Gingivitis boleh dirawat, dan kesannya boleh dibalikkan jika dikesan cukup awal.

Kebersihan mulut yang buruk atau bakteria yang tidak terkawal daripada plak gigi dan toksin yang dihasilkan oleh bakteria tersebut menyebabkan penyakit periodontium. Jika tidak dibuang, biofilem plak boleh merebak di bawah garis gusi. Toksin tersebut menyebabkan jangkitan dan keradangan pada gusi serta memusnahkan tisu dan tulang yang menyokong gigi anda.

Seterusnya, gusi anda mula menjauh daripada gigi, membentuk saku periodontal, atau ruang di antara gigi dengan tisu gusi mula menyusut. Apabila saku ini dijangkiti dan semakin dalam, lebih banyak tisu gusi dan tulang musnah. Akhirnya, kemusnahan ini akan menyebabkan gusi anda susut dan gigi anda menjadi longgar, malah anda mungkin perlu mencabut gigi tersebut.

Oleh sebab kesan periodontitis dan peringkat penyakit periodontium yang teruk tidak boleh dibalikkan sepenuhnya, maka mengamalkan rutin penjagaan pencegahan sebelum penyakit itu melarat adalah penting.

Jika anda mengamalkan kebersihan mulut yang baik dengan memberus dan memflos gigi setiap hari dan dilakukan dengan betul, ini akan menghilangkan plak daripada gigi anda serta mengelakkan penumpukan. Selain itu, berus antara gigi dan flos air mungkin membantu untuk menghilangkan plak daripada celah gigi. Anda juga disyorkan agar melawat doktor gigi setiap enam bulan untuk tujuan pembersihan profesional bagi menghilangkan plak dan tartar di tempat yang lebih sukar dicapai. Jika anda sudah menghidap penyakit periodontium, doktor gigi atau pakar periodontik anda mungkin mengesyorkan lawatan yang lebih kerap dan melaksanakan pelan rawatan yang lebih agresif.

Mengetahui faktor berikut yang boleh menyebabkan anda berisiko menghidap penyakit gusi adalah penting untuk pencegahan:

• Genetik
• Gigi bengkok atau sesak, pendakap gigi, dan jambatan
• Mengisar, menggeser atau menggetap gigi
• Penggunaan tembakau
• Ubat-ubatan
• Penyakit
• Pemakanan yang tidak sihat
• Tekanan
• Hormon

Gejala boleh jadi berbeza-beza merentasi spektrum—daripada tiada gejala pada peringkat permulaan kepada kesakitan yang melampau. Tanda-tanda amaran lain penyakit periodontium termasuk:

• Gusi merah, bengkak, lembut atau berdarah
• Gusi menyusut atau menjauh daripada gigi
• Kepekaan gigi yang tidak normal, terutamanya di sekitar garis gusi
• Gigi longgar atau sakit ketika mengunyah
• Nafas berbau atau rasa tidak enak di dalam mulut

Jika anda mengenal pasti mana-mana gejala ini, atur janji temu dengan pakar gigi untuk membuat penilaian. Mereka akan memeriksa gusi anda menggunakan prob pergigian untuk mencari jangkitan. Mereka juga mungkin mengambil X-ray baharu untuk dibandingkan dengan X-ray lama dan mengenal pasti sebarang perubahan pada gigi atau tulang anda. Jika rujukan kepada pakar diperlukan, doktor gigi anda akan merujuk anda kepada pakar periodontik.

Jika anda didiagnosis menghidap penyakit periodontium, rawatan mungkin berbeza-beza bergantung pada keterukan kes anda. Beberapa rawatan ini termasuk:

• Penskaleran dan pengetaman akar. Untuk gingivitis atau peringkat awal penyakit gusi, rawatan bukan pembedahan mungkin tersedia untuk memulihkan kesihatan periodontium. Penskaleran ialah teknik pembersihan menyeluruh yang membuang plak dan tartar dengan berhati-hati di atas dan di bawah garis gusi. Pengetaman akar membuang plak dan tartar daripada permukaan akar, sekali gus melicinkan bahagian kasar yang memerangkap dan menahan bakteria. Setelah gigi bersih, tisu gusi boleh mula sembuh.
• Pembedahan gusi periodontium. Prosedur pengurangan saku mungkin menjadi pilihan jika saku periodontium yang mengelilingi gigi anda menjadi terlalu dalam sehingga sukar dibersihkan menerusi kebersihan mulut di rumah yang biasa dan rutin penjagaan profesional. Semasa prosedur ini, pakar periodontik membuat insisi pada gusi anda untuk menyelak tisu ke belakang supaya memberikan lebih banyak capaian kepada akar untuk tujuan penskaleran dan pengetaman akar yang lebih berkesan di bawah garis gusi serta membersihkan jangkitan bakteria. Ini akan membolehkan penyambungan semula tisu gusi kepada gigi.
• Pembedahan graf periodontium. Jika penyakit periodontium melarat dan gusi mula susut, pakar periodontik mungkin mengesyorkan pembedahan untuk membentuk semula gusi atau mencantumkan tisu baharu untuk menutup akar gigi yang terdedah. Semasa pembedahan ini, pakar periodontik mengambil tisu gusi — biasanya daripada lelangit mulut anda — untuk menutup akar dan melindungi gigi anda daripada reput, kelesapan tulang, dan gusi semakin menyusut.
• Prosedur regeneratif. Apabila periodontitis telah memusnahkan tulang yang menyokong gigi anda, prosedur regeneratif boleh membantu memulihkan sesetengah kerosakan. Selepas pakar periodontik mendedahkan akar dan membuang bakteria, mereka mungkin mencantumkan tulang kepada kawasan sekitar gigi untuk menggalakkan badan anda menjana semula tulang dan tisu yang hilang. Sementara itu, jika tulang mencukupi, anda boleh menjadi calon untuk implan gigi bagi menggantikan gigi yang telah hilang.
• Pencabutan gigi. Dalam kes periodontitis yang paling parah, kehilangan tulang adalah sangat teruk sehingga gigi tidak dapat diselamatkan dan mesti dibuang.

Malangnya, kesan penyakit periodontium melampaui mulut anda, dan penyelidik sedang mengkaji lebih banyak hubungan antara penyakit gusi dengan kesihatan anda secara keseluruhan. Beberapa masalah kesihatan ini termasuk:

• Penyakit jantung. Jangkitan pada gusi anda boleh meningkatkan risiko arteri tersumbat dan malah memburukkan lagi keadaan jantung yang sedia ada.
• Strok. Penyakit periodontium juga boleh meningkatkan risiko strok yang disebabkan oleh arteri tersumbat.
• Penyakit respiratori. Bakteria dari mulut boleh merebak ke paru-paru, lalu menyebabkan jangkitan paru-paru atau memburukkan keadaan paru-paru yang sedia ada. Orang dewasa yang terimunokompromi terhadap penyakit gusi mungkin berisiko lebih tinggi menghidap radang paru-paru (pneumonia) yang teruk.
• Kelahiran pramatang. Penyakit gusi semasa hamil boleh meningkatkan kemungkinan melahirkan bayi terlalu awal dan kemungkinan berat lahir rendah.
• Diabetes. Penyakit periodontium mungkin menyukarkan lagi penghidap diabetes mengawal gula dalam darah mereka berbanding dengan orang yang mempunyai gusi yang sihat.

Jangan abaikan gusi yang lembut atau berdarah itu. Lebih cepat penyakit periodontium didiagnosis dan dirawat, lebih cepat anda boleh mengembalikan mulut yang lebih sihat.