สุขภาพช่องปากเป็นส่วนประกอบสำคัญของสุขภาพร่างกายโดยรวม ซึ่งรวมถึงการรักษาเหงือกให้สมบูรณ์แข็งแรงด้วย ลักษณะนิสัยบางอย่างช่วยให้สุขภาพเหงือกดีขึ้น เริ่มตั้งแต่การแปรงฟันไปจนถึงการใช้ไหมขัดฟัน ข้อมูลต่อไปนี้คือวิธีสังเกตลักษณะของเหงือกที่เป็นปกติพร้อมกับดูแลสุขภาพช่องปากไปพร้อมๆ กัน:
เหงือกแข็งแรง: กุญแจสู่สุขภาพที่ดี
ตรวจสอบทางการแพทย์โดย Colgate Global Scientific Communication
วิธีสังเกตเหงือกสุขภาพดี
เหงือกที่สุขภาพดีจะมีลักษณะเฉพาะ โดยปกติแล้วสีของเหงือกอาจแตกต่างกัน แต่ส่วนมากเหงือกจะเป็นสีชมพูอ่อนหรือเข้มในเฉดสีเดียวกัน (โดยความแตกต่างของสีดังกล่าวขึ้นอยู่กับภูมิหลังทางวัฒนธรรมของคุณ) เหงือกที่สุขภาพดีจะไม่อักเสบ แนบชิดและติดรอบฟันอย่างเป็นธรรมชาติ เหงือกมักมีลักษณะเป็นขอบแหลมเหมือนขอบมีดตามแนวคอฟันหรือเห็นเป็นสามเหลี่ยมพีระมิดอยู่ระหว่างฟันแต่ละซี่ เหงือกปกติจะเนื้อแน่นหรืออาจมีลักษณะจุดผิวส้มบริเวณผิวของเหงือก ประการสุดท้ายคือ เหงือกที่แข็งแรงตามธรรมชาติจะไม่มีเลือดออกตามไรฟัน
สาเหตุที่ส่งผลต่อปัญหาสุขภาพเหงือก
สมาคมทันแพทย์สำหรับเด็กแห่งสหรัฐอเมริกา (AAPD) ชี้ว่าคราบจุลินทรีย์เป็นสาเหตุหลักของโรคปริทันต์หรือเหงือกอักเสบ โดยคราบจุลินทรีย์จะทำให้เหงือกอักเสบ มักเกิดขึ้นเมื่อมีคราบจุลินทรีย์สะสมตามขอบเหงือกในปริมาณมาก เมื่อขจัดคราบจุลินทรีย์ออกไป อาการอักเสบก็จะลดลง สมาคมปริทันตวิทยาแห่งสหรัฐอเมริกา (AAP) ยังกล่าวด้วยว่า ปัจจัยอื่นๆ ที่ทำให้โรคเหงือกลุกลาม ได้แก่ อายุ ความเครียด พันธุกรรม การสูบบุหรี่หรือยาเส้น การใช้ยาบางอย่าง โรคอ้วน โภชนาการที่ไม่เหมาะสม รวมถึงการบดเคี้ยวและการกัดเน้นฟันโดยเฉพาะในช่วงที่นอนหลับ นอกจากนี้ โรคทางระบบ เช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจ และโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์มีส่วนเกี่ยวเนื่องต่อโรคปริทันต์อีกด้วย
อาการเบื้องต้นที่พบได้บ่อย
อาการระยะเริ่มต้นหรือระยะลุกลามของโรคเหงือกที่สังเกตหรือรู้สึกได้นั้นมีอยู่หลายประการ:
- เหงือกแดง อักเสบ ระบม
- เหงือกร่นลงไปอยู่ด้านล่างของฟัน
- มีหนองออกเมื่อกดเหงือก
- ฟันแท้โยกคลอนหรือแยกออกจากกัน
- ลักษณะการกัดฟันตามปกติเปลี่ยนแปลงไป
- ฟันปลอมไม่แนบ
- มีกลิ่นปาก
การแปรงฟันอย่างถูกต้อง
ลักษณะนิสัยที่ดีที่ช่วยดูแลสุขภาพเหงือก การแปรงฟันวันละสองครั้งด้วยแปรงสีฟันขนนุ่มจะช่วยป้องกันคราบจุลินทรีย์สะสมในปากได้ โดยใช้แปรงสีฟันที่มีขนบางพอจะเข้าไปถึงซอกใต้ขอบเหงือกและนุ่มพอที่จะไม่ทำให้ระคายเคือง วางแปรงให้ทำมุม 45 องศากับขอบเหงือกเมื่อคุณแปรงด้านหน้าและด้านหลังของฟัน ขยับแปรงสีฟันไปทางด้านหน้าและด้านหลังเป็นช่วงสั้นๆ เบาๆ
การใช้ไหมขัดฟันอย่างถูกต้อง
การใช้ไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละครั้งจะช่วยขจัดคราบจุลินทรีย์และเศษอาหาร พร้อมกับป้องกันปัญหาเหงือก รวมถึงลดการเกิดฟันผุและกลิ่นปากด้วย วิธีการคือสอดไหมขัดฟันเข้าไประหว่างซี่ฟันและขัดฟันอย่างเบามือ สิ่งสำคัญคือพันไหมขัดฟันรอบฟันแต่ละซี่ให้โค้งเป็นรูปตัว "C" โดยถูแนบไปกับผิวฟันและขยับขึ้นลงใต้ขอบเหงือก จากนั้นสอดไหมส่วนใหม่เข้าไประหว่างฟันซี่ถัดไป เพื่อคุณจะไม่นำแบคทีเรียกลับเข้าไปในปาก
ไปพบทันตแพทย์เป็นประจำ
ไปตรวจสุขภาพฟันอย่างน้อยปีละสองครั้งเป็นประจำ และอย่ารอจนถึงขั้นมีอาการปวด ปกติเมื่อรู้สึกระคายเคือง แสดงว่าเหงือกมีการอักเสบแล้วหรืออาจเป็นโรคเหงือกในระยะลุกลามแล้ว ให้ปรึกษาทันตแพทย์เรื่องสุขภาพฟัน โดยทันตแพทย์จะตรวจดูเหงือกว่าสมบูรณ์แข็งแรงหรือไม่ ทันตแพทย์สามารถแนะนำผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพช่องปากที่มีประสิทธิภาพเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตามที่คุณต้องการ นอกจากนี้ ทันตาภิบาลยังช่วยขูดหินน้ำลาย(หินปูน)เพื่อขจัดคราบจุลินทรีย์ได้อีกด้วย
เกี่ยวกับผู้เขียน: โยลันดา เอดดิส, ป.สศ., ส.บ.,ทันตาภิบาลของรัฐบาลแห่งสหรัฐอเมริกา หนึ่งในสมาชิกของสมาคมการศึกษาด้านทันตแพทยศาสตร์แห่งสหรัฐอเมริกาและแผนการศึกษาของเอสเทอร์ วิลคินส์ เป็นที่ปรึกษาด้านสุขภาพช่องปากของคอลเกต มีงานวิจัยที่ทำกิจกรรมในชุมชน และกำลังศึกษาปริญญาโทวิทยาศาสตร์สุขภาพทั่วไปที่มหาวิทยาลัย Nova Southeastern ณ ฟอร์ต ลอเดอร์เดล รัฐฟลอริดา