คลองรากฟัน (Root Canal) คืออะไร?
การรักษาคลองรากฟันหรือการรักษารากฟันคือ ขบวนการกำจัดเนื้อเยื่อในโพรงฟันและคลองรากฟันที่มีการติดเชื้อ และอักเสบ ร่วมกับการทำความสะอาดในคลองรากฟันให้ปราศจากเชื้อปัญหา จากนั้นจึงอุดคลองรากฟันและบูรณะตัวฟันเพื่อความแข็งแรงและสวยงามให้กลับมาใช้งานได้ตามปกติ ต่างจากสมัยก่อนที่ไม่มีวิธีรักษานอกจากรการถอนฟันทิ้งเท่านั้น
สาเหตุหลักที่เนื้อเยื่อในโพรงประสาทฟันเกิดการติดเชื้อได้
- ฟันร้าว แตก หรือ สึกมาก
- ฟันผุที่ลึกมากจนทะลุโพรงประสาทฟัน
- ฟันที่ได้รับแรงกระแทกจากอุบัติเหตุ ทั้งที่เพิ่งเกิดหรือเกิดขึ้นมานานแล้ว
เมื่อเนื้อเยื่อในโพรงประสาทฟันติดเชื้อหรือได้รับความเสียหายจนเนื้อเยื่อภายในโพรงประสาทฟันตาย หากไม่รีบรักษาอาจทำให้เกิดการสะสมของหนองในเนื้อเยื่อที่ปลายรากฟันบริเวณกระดูกขากรรไกรและเกิดเป็นฝีที่จะทำลายกระดูกที่อยู่รอบ ๆ ฟันสร้างความเจ็บปวดให้แก่ผู้ที่เป็นอย่างมาก
วิธีการรักษาคลองรากฟัน
วิธีการรักษาคลองรากฟันประกอบด้วยหลายขั้นตอน และต้องพบทันตแพทย์หลายครั้งจนกว่าจะหาย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการที่คุณเป็น วิธีการรักษารากฟันที่ทันตแพทย์จะดำเนินการคือ
- ขั้นแรก ทันตแพทย์จะกรอฟันเพื่อเปิดทางเข้าสู่โพรงประสาทฟัน เปิดผิว
- กำจัดเนื้อเยื่อที่มีการติดเชื้อออก ล้างคลองรากฟันด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อแล้วใส่ยาฆ่าเชื้อ เมื่อฟันมีอาการปกติแล้วจะทำการอุดคลองรากฟันเพื่อปิดช่องว่างไม่ให้เชื้อปัญหากลับเข้ามาอาศัยได้อีก
- การรักษาขั้นตอนนี้ใช้เวลาประมาณ 2-3 ครั้ง ในระหว่างนี้ทันตแพทย์อาจใช้วัสดุแบบชั่วคราวอุดบริเวณที่รักษาไว้ก่อนเพื่อป้องกันการติดเชื้อซ้ำ
- จากนั้นก็จะนำวัสดุอุดชั่วคราวนี้ออก แล้วอุดด้วยวัสดุอุดแบบถาวร ซึ่งเรียกวัสดุนี้ว่า "กัตตาเปอร์ชา" เป็นวัสดุประเภทยางที่มีลักษณะแคบลงเรื่อย ๆ โดยทันตแพทย์จะสอดเข้าไปที่คลองรากฟันแล้วปิดแน่นอีกทีด้วยปูนอุดฟัน ในกรณีที่ฟันเสียรูปทรงทันตแพทย์อาจต้องใช้แท่งโลหะหรือแท่งพลาสติกใส่เข้าไปที่คลองรากฟันเพื่อช่วยพยุงโครงสร้างของฟันให้แข็งแรง
- เพื่อคงความแข็งแรงให้กับฟันที่รักษารากแล้ว ทันตแพทย์อาจแนะนำให้ทำเดือยและใส่ครอบฟันด้วย
ฟันที่ผ่านการบูรณะมีอายุใช้งานนานเท่าไหร่?
ฟันที่เข้ารับการรักษารากและบูรณะฟันแล้วจะมีอายุการใช้งานได้ตลอดชีพหากหมั่นดูแลรักษาเป็นอย่างดี เพราะหากไม่ดูแลให้ดี ฟันที่รักษาแล้วก็สามารถกลับมาผุได้อีก ดังนั้น ควรแปรงฟันเป็นประจำทุกวันและไปพบทันตแพทย์ตามกำหนดเพื่อป้องกันปัญหาอื่น ๆ ตามมา
ฟันที่ถูกกำจัดเนื้อเยื่อในโพรงประสาทฟันออกไปแล้วจะทำให้ฟันเหมือนไม่มีชีวิต อีกนัยหนึ่งคือฟันที่ผ่านการรักษารากฟันจะเปราะบางกว่าปกติ บิ่นหรือแตกได้ง่าย การครอบฟันจึงเป็นทางเลือกที่คุณควรพิจารณาหรือปรึกษากับทันตแพทย์
เพื่อให้ทราบว่าการรักษาคลองรากฟันได้ผลอย่างไร ทันตแพทย์ส่วนใหญ่จะเลือกใช้วิธีการเอกซ์เรย์เพื่อเปรียบเทียบภาพก่อนและหลังการรักษา และหลังการรักษาแล้วกระดูกของคุณยังคงกร่อนอย่างต่อเนื่องหรือฟื้นสภาพกลับคืนมาแล้วนั่นเอง
เนื้อเยื่อโพรงประสาทฟันที่เสียหาย |
กำจัดเนื้อเยื่อโพรงประสาทฟันออกไปและ |
อุดโพรงประสาทฟันและปิดโพรงให้มิดชิด |
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความเข้าใจและให้ความรู้ในเรื่องสุขภาพช่องปากทั่วไป ไม่ได้ใช้เพื่อแทนคำแนะนำ การวินิจฉัย หรือการรักษาจากผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม หากคุณมีคำถามเกี่ยวกับอาการหรือการรักษาทางการแพทย์ โปรดขอคำแนะนำจากทันตแพทย์หรือผู้ให้บริการด้านสุขภาพที่มีคุณสมบัติเหมาะสม
