อาการปวดฟันกราม - คอลเกต

อาการปวดกราม: สาเหตุและการรักษา

เมื่อมีอาการปวดกรามหรือบริเวณใบหน้า คนมักจะสงสัยทันทีว่าฟันเป็นสาเหตุ ซึ่งส่วนใหญ่แล้วก็ถูกต้อง แต่ยังมีสภาวะเจ็บป่วยมากมายที่อาจเป็นปัจจัยให้เกิดอาการดังกล่าว โดยส่งผลให้การวินิจฉัยและการรักษายากขึ้น ดังนั้นจึงควรปรึกษาทั้งแพทย์และทันตแพทย์เฉพาะทาง

รักษาที่ต้นเหตุ ไม่ใช่ตามอาการ

ผู้ป่วยหลายคนที่มีอาการปวดกรามเรื้อรังพยายามรักษาด้วยตนเองโดยใช้ยาแก้ปวดที่หาซื้อได้ทั่วไปหรือยาแก้ปวดอย่างแรงที่หมอจ่ายให้สมาชิกคนอื่นในครอบครัว แต่ที่ถูกต้องคือควรได้รับการวินิจฉัยเพื่อรักษาอาการปวดอย่างเหมาะสม ยาแก้ปวดเป็นเพียงการรักษาตามอาการ ไม่ใช่ที่ต้นเหตุ อาจสร้างปัญหาอื่นๆให้แก่ผู้ป่วย และส่งผลให้การวินิจฉัยซับซ้อนขึ้น การใช้ยาแก้ปวดเกินขนาดมีผลข้างเคียงที่ร้ายแรง: การรับประทานยาไอบูโพรเฟนหรืออะเซตามีโนเฟนที่ซื้อได้ทั่วไปในปริมาณมากเกินไปทำให้ไตและตับวายได้ การรับประทานยาแก้ปวดอย่างแรงทำให้ติดยาได้

ถ้ามีอาการปวดกราม ต้องให้ทันตแพทย์หรือศัลยแพทย์ช่องปากตรวจช่องปากอย่างละเอียด ซึ่งรวมถึงการถ่ายภาพรังสี การถ่ายเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ และบางครั้งอาจตรวจเลือดด้วย ก่อนจะตรวจเลือด ต้องแน่ใจแล้วว่าอาการปวดไม่ได้มาจากฟัน

สาเหตุที่เป็นไปได้และการรักษา

สาเหตุของอาการปวดกรามหรือบริเวณใบหน้า ได้แก่ ฟันผุและฟันที่เป็นหนอง เหงือกอักเสบ (หนองปริทันต์) ฟันสึก ข้อต่อขากรรไกรทำงานผิดปกติ และการบาดเจ็บที่ขากรรไกร สาเหตุเหล่านี้สามารถรักษาได้โดยทันตแพทย์หรือศัลยแพทย์ช่องปากและใบหน้า ฟันผุหรือฟันเป็นหนองจะใช้วิธีรักษารากฟัน อุดฟัน หรือถอนฟัน ส่วนเหงือกอักเสบจะรักษาด้วยยาปฏิชีวนะและการเกลารากฟัน

ข้อต่อขากรรไกรทำงานผิดปกติเป็นปัญหาที่รักษายากที่สุดเนื่องจากมีหลายสาเหตุ อาการปวดอาจเกิดจากกล้ามเนื้อบริเวณขากรรไกรหรือข้อต่อทำงานผิดปกติ ฟันที่เรียงตัวผิดปกติก็อาจเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดอาการและรักษาได้ด้วยการจัดฟัน หากสาเหตุของอาการปวดเกิดจากกล้ามเนื้อ อาจรักษาด้วยยาคลายกล้ามเนื้อ ยาต้านอักเสบ และเฝือกสบฟัน ข้อต่อขากรรไกรทำงานผิดปกติอาจรักษาด้วยยาต้านอักเสบและผ่าตัดโดยการส่องกล้อง

การบาดเจ็บที่ขากรรไกรอาจเป็นสาเหตุให้กระดูก กล้ามเนื้อ ข้อต่อขากรรไกร และฟันบาดเจ็บได้ ทั้งนี้สามารถรักษาได้ด้วยยาคลายกล้ามเนื้อ ยาต้านอักเสบ และการผ่าตัด นอกจากนี้สาเหตุของอาการปวดกรามหรือบริเวณใบหน้าจากสภาวะเจ็บป่วยยังรวมถึงขากรรไกรค้าง ข้ออักเสบ ปวดศีรษะแบบคลัสเตอร์ หูติดเชื้อ ถุงน้ำหรือเนื้องอก หัวใจวาย ไซนัสอักเสบ ไมเกรน ความเครียด และโรคปวดเส้นประสาทใบหน้า

หัวใจวายเป็นสาเหตุของอาการปวดบริเวณใบหน้าที่ร้ายแรงที่สุด คนส่วนใหญ่มีอาการเจ็บหน้าอกเมื่อหัวใจวาย แต่อาการปวดนี้ลามมาถึงกรามได้ ผู้ที่มีหัวใจวายบางคนจะมีอาการปวดเฉพาะที่กรามเท่านั้น อีกสภาวะหนึ่งที่ทำให้เกิดอาการปวดกรามได้คือ ภาวะเจ็บแน่นหน้าอก ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อกล้ามเนื้อหัวใจขาดออกซิเจน

การปวดศีรษะแบบคลัสเตอร์ หูติดเชื้อ และไมเกรน ล้วนเป็นสภาวะที่ทำให้การปวดลามมาที่กราม ถุงน้ำหรือเนื้องอกในขากรรไกรและไซนัสอักเสบทำให้เกิดอาการปวดซึ่งลามไปที่ฟัน โรคปวดเส้นประสาทใบหน้าเป็นสภาวะที่ทำให้ปวดกรามอย่างรุนแรงและปวดบริเวณใบหน้า โดยจะมีอาการปวดช่วงระยะเวลาสั้นๆ และเพียงครึ่งใบหน้า แต่อาจมีอาการปวดแปลบ ปวดเหมือนถูกแทง หรือปวดเหมือนไฟช็อตได้เช่นกัน สภาวะเหล่านี้อาจคล้ายกับอาการปวดฟัน โรคปวดเส้นประสาทใบหน้ามักถูกวินิจฉัยผิดและผู้ป่วยส่วนใหญ่ต้องรับการรักษาทางทันตกรรมที่ไม่จำเป็น แท้จริงแล้วสภาวะเช่นนี้รักษาได้ด้วยยาและการผ่าตัดที่เหมาะสม

อย่างที่กล่าวมาด้านบน อาการปวดกรามเกิดได้จากหลายสาเหตุ สิ่งสำคัญคือ ห้ามรักษาแต่อาการเท่านั้น แต่ควรขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญ ทันตแพทย์และแพทย์ของคุณควรได้รับข้อมูลตั้งแต่เนิ่นๆ เพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุและให้การรักษาที่เหมาะสม

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความเข้าใจและให้ความรู้ในเรื่องสุขภาพช่องปากทั่วไป ไม่ได้ใช้เพื่อแทนคำแนะนำ การวินิจฉัย หรือการรักษาจากผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม หากคุณมีคำถามเกี่ยวกับอาการหรือการรักษาทางการแพทย์ โปรดขอคำแนะนำจากทันตแพทย์หรือผู้ให้บริการด้านสุขภาพที่มีคุณสมบัติเหมาะสม