ฟันผุควรทำอย่างไร สามารถบรรเทาอาการเองที่บ้านได้หรือไม่?

สัญญาณของปัญหาฟันผุช่วงเริ่มแรกสังเกตุได้จากการส่องกระจกดูฟันขอ

งตัวเอง หากพบจุดขาว (White Spot) บนฟัน แสดงให้เห็นว่าเคลือบฟันของคุณอ่อนแอลงจากการสูญเสียแร่ธาตุและมีแนวโน้มว่าจะเกิดฟันผุได้

ในระยะนี้คุณสามารถช่วยคืนแร่ธาตุให้ฟันด้วยฟลูออไรด์กลับเข้าไปยังผิวเคลือบฟันเพื่อให้ฟันกลับมาแข็งแรงและช่วยรักษาฟันที่เริ่มผุในช่วงนี้ได้ ทันตแพทย์อาจแนะนำให้ใช้ยาสีฟันหรือน้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์และแคลเซียมแปรงฟันทุกวันเพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับฟันของคุณได้เองที่บ้าน

เมื่อฟันผุก่อตัวขึ้นและยังไม่ได้รับการรักษาจนกระทั่งเริ่มลุกลาม ระยะนี้ควรรีบเข้ารับการรักษาโดยทันตแพทย์ เพื่อวินิจฉัยความรุนแรงของฟันผุและเลือกใช้วิธีการรรักษาที่เหมาะสมที่สุด เช่น

ถ้าอาการผุจนฟันเป็นรูที่ผิวเคลือบฟันแต่ยังไม่ลุกลามไปยังโพรงประสาทฟัน ทันตแพทย์อาจจะใช้วิธีการอุดฟัน โดยเริ่มจากทำความสะอาดบริเวณฟันที่ผุแล้วใช้วัสดุอุดฟันอุดซี่ดังกล่าวเพื่อป้องกันไม่ให้ฟันผุลุกลาม

ในกรณีที่ฟันผุมาก ทันตแพทย์อาจต้องทำการรักษาคลองรากฟัน แล้วทำการครอบฟัน

หรือหากเป็นกรณีที่ร้ายแรมากจนไม่สามารถรักษาตัวฟันได้แล้ว ทันตแพทย์ต้องถอนฟันซี่นั้นของคุณทิ้งและทำการใส่ฟันปลอมหรือทำสะพานฟันให้ วิธีการเหล่านี้ดูเหมือนค่อนข้างรุนแรงหรือน่ากลัว แต่มันเป็นจำเป็นเพื่อปกป้องฟันซี่อื่น ๆ รวมถึงรักษาสุขภาพทั้งช่องปากของคุณในระยะยาว

ใครที่ผ่านประสบการณ์ฟันผุถึงขั้นต้องเข้ารับการรักษาหรือถอนฟันทิ้งคงไม่อยากกลับไปมีประสบการณ์นั้นอีกแน่นอน นอกจากอาการปวดฟันที่ทุกข์ทรมานแล้ว ยังมีค่าใช้จ่ายในการรักษาที่ค่อนข้างสูงอีกด้วย ดังนั้น สิ่งที่คุณควรทำและสามารถทำได้คือ การรักษาสุขภาพช่องปากให้สะอาดและมีสุขภาพดีอยู่เสมอเพื่อป้องกันไม่ให้แบคทีเรียทำลายผิวเคลือบฟันจนกลายเป็นปัญหาฟันผุ

ขั้นตอนแรกคือให้ความสำคัญเรื่องอาหารที่คุณรับประทาน แบคทีเรียที่อยู่ในช่องปากใช้แป้งและน้ำตาลเป็นอาหารเพื่อการเจริญเติบโตและขยายปริมาณ ในระหว่างนี้แบคทีเรียก็จะผลิตกรดออกมาแล้วเข้าทำลายผิวเคลือบฟันให้ค่อย ๆ กร่อนลงทีละน้อย ดังนั้น ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีส่วนผสมของแป้งหรือน้ำตาลให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ แล้วเปลี่ยนมาประทานอาหารประเภท ผัก ผลไม้และนมแทน กากใยจากผักและผลไม้จะช่วยกกระตุ้นการหลั่งน้ำลายในปากเพื่อช่วยชะล้างจุลินทรีย์ทออกไป ส่วนนม นอกจากจะมีแคลเซียมสูงที่ช่วยเสริมให้เคลือบฟันแข็งแรงแล้ว ยังมีฤทธิ์เป็นด่างในขณะที่แบคทีเรียส่วนใหญ่สร้างภาวะที่เป็นกรด นมจึงช่วยเพิ่มความสมดุลหรือปรับค่าความเป็นกลางในช่องปากได้นั่นเอง

นอกจากเรื่องอาหารแล้ว ควรให้ความสำคัญในเรื่องการทำความสะอาดช่องปากด้วย ทันตแพทย์แนะนำให้แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้งเพื่อป้องกันปัญหาฟันผุและปัญหาเหงือก สำหรับผู้ที่มีปัญหาอาการฟันผุในช่วงเริ่มแรก ควรปรึกษาทันตแพทย์เรื่องการใช้ยาสีฟันหรือผลิตภัณฑ์ที่ผสมฟลูออไรด์ที่มากกว่าปรกติ เพื่อนำแร่ธาตุที่จำเป็นกลับคืนสู่ฟันของคุณเป็นต้น

เรื่องสำคัญอีกข้อคือ

การพบทันตแพทย์เป็นประจำเพื่อตรวจสภาพช่องปากอย่างน้อยทุก ๆ 6 เดือน เพื่อหาดูว่าคุณมีฟันผุหรือไม่ ถ้ามีทันตแพทย์จะรักษาเบื้องต้นด้วยการอุดฟันก่อนที่จะลุกลามหรือเรื้อรังจนต้องถอนฟันทิ้ง หรือถ้ามีปัญหาเกี่ยวกับปัญหาเหงือกซึ่งก็เป็นจุดเริ่มต้นของปัญหาในช่องปากที่ร้ายแรงด้านอื่นๆ การป้องกันย่อมดีกว่าการรักษาแน่นอน

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความเข้าใจและให้ความรู้ในเรื่องสุขภาพช่องปากทั่วไป ไม่ได้ใช้เพื่อแทนคำแนะนำ การวินิจฉัย หรือการรักษาจากผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม หากคุณมีคำถามเกี่ยวกับอาการหรือการรักษาทางการแพทย์ โปรดขอคำแนะนำจากทันตแพทย์หรือผู้ให้บริการด้านสุขภาพที่มีคุณสมบัติเหมาะสม

ฟันผุ