Diş Neden Çekilir?

Diş çekimi, işlevini yitiren ve ağız sağlığını tehdit eden dişin cerrahi bir prosedürle yuvasından çıkarılmasıdır. Diş hekimleri öncelikli olarak doğal dişi korumaya çalışır, ancak bazı durumlarda dolgu ya da kaplama gibi tedaviler yetersiz kalabilir. Onarımı mümkün olmayan hasarlar söz konusu olduğunda diş çekimi zorunlu hale gelir. Diş hekiminiz şu durumlarda diş çekimini önerebilir:

Hasar Görmüş Diş

Onarılamayacak kadar hasar gören veya kırılan dişlerin çekilmesi gerekebilir. Bu dişler zamanla çevredeki dişlere ve diş etlerine zarar verebilir.

Diş Çürümesi

Diş hekimleri, kişinin kendi dişlerini korumayı her zaman öncelikli görür. Ancak dolgu, kanal tedavisi ya da kuron ile tedavi edilemeyecek kadar ilerlemiş bir çürük söz konusuysa, ağız sağlığını korumak için dişin çekilmesine karar verilebilir.

Periodontal Hastalık

Bakteriler diş etlerinin altında plak oluşturduğunda diş eti hastalığı gelişebilir. İlerlemiş durumda bu rahatsızlık periodontal hastalık olarak adlandırılır ve diş eti dokusuyla birlikte kemiğe de zarar verebilir. Sonuç olarak dişlerde sallanma meydana gelir ve bu durumda diş hekimi dişin çekilmesine karar verebilir.

Dişlerde Sıkışıklık

Çene kemiğine sığmayan dişler fazlalık meydana getirir ve dişlerin sıkışmasına neden olabilir. Bu durum fazlalık dişin yanındaki diş içine ya da üzerine doğru gelişmesine yol açablir. Dişlerde sıkışıklığı önlemek amacıyla diş hekimi, fazlalık dişi çekmeye karar verebilir. (3)(4)(5)(6)(7)

Çekilen Diş Kaç Günde İyileşir?

Çekilen diş iyileşme hızı ve süresi; kişinin genel sağlık durumu, diş çekimi işleminin zorluğu ve ağız hijyenine bağlı olarak değişebilir. Genellikle çekimden sonraki 7-10 gün içinde diş yuvası yüzeysel olarak kapanmaya başlar. Çene kemiğinin tamamen iyileşmesi ve eski haline dönmesi ise 3-4 hafta, bazı durumlarda bir iki ay sürebilir. Çekim sonrası ilk 24 saat pıhtı oluşum sürecidir ve kritik öneme sahiptir. Pıhtının bozulması, alveolit adı verilen enfeksiyona yol açabilir. Bu nedenle çekimden sonraki ilk 48 saat diş sağlığı açısından son derece önemlidir.

Ağrı genellikle 2-3 gün içinde azalır. Şişlik oluşursa diş hekimi buz uygulaması önerebilir. Enfeksiyon riskine karşı antibiyotik, ağrıyı hafifletmek için ise ağrı kesici reçete edilebilir. İyileşme döneminde yumuşak ve ılık besinler tercih edilmeli, çekim bölgesine zarar vermemek için dişler nazikçe fırçalanmalıdır. Sağlık sorunu olmayan bireyler çoğunlukla 1 hafta içinde günlük yaşamlarına dönebilir; ancak diş yuvasının tamamen iyileşmesi daha uzun sürebilir. Ağrının şiddetlenmesi, ağız kokusu oluşması ya da kanamanın uzun sürmesi durumunda mutlaka diş hekimine başvurulmalıdır.  (3)(4)(5)(6)(7)

Diş Çekiminden Sonra Pıhtı Ne Zaman Düşer?

Diş çekiminden sonra pıhtı oluşması iyileşme sürecinin en kritik aşamasıdır. Sağlıklı bireylerde normal koşullar altında pıhtı ilk 24 saat içinde meydana gelir ve 3-5 gün boyunca kanamayı durduran bir tampon görevi üstlenir. Bu süreçte diş yuvası enfeksiyonlardan korunur, kemik ve yumuşak dokunun iyileşmesi başlar. Pıhtının erken bozulması ya da düşmesi durumunda diş yuvası enfeksiyonlara açık hale gelir ve alveolit adı verilen ağrılı bir enfeksiyon gelişebilir. Bunu önlemek için çekimi takip eden ilk günlerde kuvvetli tükürmek, gargara yapmak veya pipet kullanmak gibi davranışlardan kaçınmak gerekir.

Diş çekiminden sonraki ilk 24 saatte hafif kanama normaldir. Ancak pıhtıya dokunulmamalı ve bölge korunmalıdır. Çoğu kişide ağrı üçüncü günden itibaren azalmaya başlar. Yaklaşık 7-10 gün içinde granülasyon dokusu oluşarak çekim bölgesini iyileşme süresince korur. Diş hekiminiz iyileşmenin sağlıklı ilerleyip ilerlemediğini kontrol etmek için genellikle iki hafta sonrasına bir takip randevusu planlayabilir. Özellikle azı dişlerinde çekim sonrası iyileşme süresi daha uzun olabilir. (3)(4)(5)(6)(7)

Diş Çekimi Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?

Diş çekimi sonrası ilk iki gün, bakım ve dikkatin en çok gerekli olduğu dönemdir. Bu süreci daha rahat geçirmek için şu öneriler uygulanabilir:

  • Diş hekiminin kanın pıhtılaşması için yerleştirdiği gazlı bezi birkaç saat boyunca ağzınızda tutun, sonrasında gerektiğinde değiştirin.

  • En az 24 saat dinlenin.

  • Uzandığınızda başınızı hafifçe yukarıda tutun.

  • Pıhtının yerinden çıkmasına neden olabileceği için hemen ağız çalkalamaktan kaçının.

  • Pipet kullanmayın ve tükürmeyin.

  • Sıcak yiyecek ve içeceklerden, alkollü, asitli içeceklerden uzak durun.

  • Mümkünse sümkürmekten ve hapşırmaktan kaçının.

  • En az üç gün sigara ve tütün ürünlerinden uzak durun.

  • İltihabı azaltmaya da yardımcı olabilen ağrı kesicileri reçete edildiği şekilde kullanın.

  • Şişliği azaltmak için yanağınıza 10-20 dakikalık aralıklarla buz kompresi uygulayın.

Kan pıhtısı oluştuktan sonra diş etiniz tamamen iyileşene kadar ek olarak şu noktalara dikkat edebilirsiniz:

  • Bakterileri azaltmak için ağzınızı ılık tuzlu suyla çalkalayın.

  • Düzenli olarak diş fırçalayın ve diş arası temizleyicileri kullanın, ancak çekim bölgesine komşu dişleri fırçalamaktan kaçının.

Çorba, yoğurt ve yumuşak besinler gibi fazla çiğneme gerektirmeyen hafif yiyecekler tüketin. Fındık, sert şekerleme, biftek gibi zor çiğnenen yiyeceklerden ve buz çiğnemekten uzak durun. (3)(4)(5)(6)(7)

Diş Çekimi Sonrası Sorun Yaşanır mı?

Diş çekimi cerrahi bir işlemdir ve aşağıdaki komplikasyon risklerini taşıyabilir;

  • İyileşmenin gecikmesi

  • Enfeksiyon

  • Maksiller sinüs hasarı

  • Kuru soket (Alveolar osteitis)

  • Sinir hasarları.

Ayrıca diş çekimi sonrası aşağıdaki durumlarla karşılaşılabilir;

  • Diş çekimi sonrası, çekim yapılan bölgede kanama gözlenebilir. Bu bölgedeki kanamayı kontrol altına almak için bir gazlı bezi katlayın ve 15 dakika boyunca çekilen diş bölgesine yerleştirin.

  • Diş eti ya da çenenin dış bölgesinde yumuşak doku hasarı gelişebilir. Bu geçici bir durumdur, birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşme gözlenir.

  • Diş çekimini takip eden üçüncü günde genellikle şiddetli ağrılar yaşanabilir. İlk üç gün dinlenmek ve doktorun önerdiği ağrı kesicileri kullanmak rahatlatabilir.

  • Çekilen dişin etrafındaki diş eti bölgesinde şişlik yaşanabilir. Belirli aralıklarla buz torbası uygulaması şişliğin azalmasına yardımcı olabilir. 

Bazı durumlarda diş çekimi sonrası sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri görülüyorsa diş hekiminizle iletişime geçmelisiniz:

  • Diş çekimi sonrası ağrının azalmak yerine artması

  • Diş etinde şişliğin giderek kötüleşmesi

  • Kan pıhtısının oluşmaması ve kanamanın devam etmesi (kuru soket)

  • Yüksek ateş, mide bulantısı veya kusma

  • Kulağa yayılan şiddetli ağrı

  • Yaradan kötü kokulu ya da kötü tatlı bir akıntı gelmesi

Günde en az iki kez dişlerinizi fırçalayın ve dil temizliğini ihmal etmeyin. Antimikrobiyal ağız gargarası ve dil kazıyıcı gibi ürünler kullanmayı düşünebilirsiniz. Ayrıca diş hekiminize düzenli kontroller için gitmeyi unutmayın. Düzenli ziyaretler, olası sorunların erken fark edilmesini sağlar ve önlenebilir diş çekimlerinin önüne geçilmesine yardımcı olur. (3)(4)(5)(6)(7)(8)