มีแร่ธาตุตามธรรมชาติหลายชนิดที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น แคลเซียมช่วยให้กระดูกแข็งแรง เหล็กช่วยลำเลียงออกซิเจนให้กับเม็ดเลือด และสังกะสีช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันทำงานได้อย่างเหมาะสม ยังมีแร่ธาตุอีกชนิดหนึ่งที่มีประโยชน์ต่อร่างกายคือ ฟลูออไรด์ พบได้ในดินและหิน ฟลูออไรด์มักใส่ไว้ในยาสีฟันเพื่อช่วยให้ฟันแข็งแรง หลายสิบปีที่ผ่านมา ฟลูออไรด์ในยาสีฟันมีบทบาทสำคัญในการลดปัญหาฟันผุและช่วยให้ประชากรทั่วโลกมีสุขภาพโดยรวมดีขึ้น
ฟลูออไรด์ช่วยได้อย่างไร
ฟลูออไรด์ส่งผลต่อเคลือบฟันของคุณสองลักษณะคือ ขณะที่ฟันกำลังขึ้น ฟลูออไรด์ช่วยสร้างเคลือบฟันให้มีความแข็งมากพอที่จะไม่เกิดฟันผุหรือเป็นรู หลังจากที่ฟันขึ้นเต็มที่แล้ว ฟลูออไรด์ในยาสีฟัน น้ำยาบ้วนปาก หรือกระทั่งน้ำประปายังช่วยเสริมให้เคลือบฟันคงความแข็งแรงเพื่อต้านทานกรดที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียในช่องปากเมื่อเรากินของหวาน ฟลูออไรด์ยังช่วยให้แร่ธาตุกลับคืนเข้าสู่ฟัน ช่วยซ่อมแซมเคลือบฟันที่สึกหรืออ่อนแอให้กลับมาแข็งแรงก่อนที่เคลือบฟันนั้นจะผุกร่อนไป
ทำไมฟลูออไรด์ถึงอยู่ในยาสีฟัน
เราสามารถรับฟลูออไรด์เข้าไปในร่างกายได้หลายทาง วิธีหนึ่งคือการดื่มน้ำที่มีฟลูออไรด์ ข้อมูลจากสมาคมทันตแพทย์อเมริกันระบุว่า ประมาณ 3 ใน 4 ของน้ำประปาในสหรัฐอเมริกามีการเติมฟลูออไรด์ลงไป เพื่อให้ประชาชนจำนวนมากได้รับฟลูออไรด์เพิ่มขึ้น อีกทางเลือกหนึ่งสำหรับประชาชนที่ไม่สามารถเข้าถึงน้ำประปาที่เติมฟลูออไรด์หรือผู้ที่ไม่สามารถดื่มน้ำประปาดังกล่าวได้คือ การรับประทานฟลูออไรด์เสริมหรือให้ทันตแพทย์ทาฟลูออไรด์วานิชให้เมื่อถึงกำหนดตรวจฟันตามปกติ
การดื่มน้ำที่มีฟลูออไรด์ช่วยให้ฟันไม่ผุ แต่ปริมาณฟลูออไรด์ในน้ำอาจไม่เพียงพอที่จะป้องกันฟันผุได้เสมอไป นั่นคือเหตุผลหนึ่งที่พบฟลูออไรด์ในยาสีฟัน อีกเหตุผลหนึ่งที่ ADA เสนอแนะคือ การเติมฟลูออไรด์ในยาสีฟันช่วยลดจำนวนฟันผุในชาวอเมริกันเป็นจำนวนมากตั้งแต่ช่วงปี 1960 เป็นต้นมา ฟลูออไรด์เป็นหนึ่งในส่วนประกอบที่ยาสีฟันจำเป็นต้องมีเพื่อให้ได้รับตรารับรองจาก ADA ซึ่งเป็นตรารับรองผลิตภัณฑ์ดูแลสุขภาพช่องปากที่สำคัญในปัจจุบัน องค์การอนามัยโลกได้แนะนำและสนับสนุนอย่างเป็นทางการให้ใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ทั่วโลก โดยเฉพาะในพื้นที่ซึ่งไม่มีหรือไม่สามารถเติมฟลูออไรด์ในน้ำประปาได้
เลือกยาสีฟันอย่างไร
แม้ว่ายาสีฟันบางชนิดจะไม่มีฟลูออไรด์ แต่ฟลูออไรด์ก็เป็นส่วนประกอบสำคัญที่ควรมองหาเมื่อเลือกยาสีฟัน - คุณสมบัติอื่นๆ อย่างรสชาติ เนื้อยาสีฟันไม่ว่าจะเป็นครีมหรือเจลนั้น ขึ้นอยู่กับความชอบส่วนบุคคล
ถ้าคุณมีปัญหาพิเศษ เช่น เสียวฟัน หรือเคยมีปัญหาเหงือกอักเสบมาก่อน คุณอาจหายาสีฟันที่มีฟลูออไรด์และส่วนผสมอื่นเพิ่มเติมซึ่งช่วยแก้ไขปัญหาดังกล่าว เช่น ส่วนผสมที่ช่วยปกป้องผิวเคลือบฟัน หรือช่วยลดการเกิดหินปูน เป็นต้น
การใช้ยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์
วิธีใช้ยาสีฟันให้เกิดประโยชน์สูงสุดคือ ใช้ตามที่ทันตแพทย์แนะนำ โดยพื้นฐานแล้ว การแปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้งเป็นสิ่งจำเป็นในชีวิตประจำวัน ส่วนปริมาณยาสีฟันที่ใช้จะไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับอายุของผู้แปรงฟัน สำหรับเด็กอายุ 3 ถึง 6 ขวบให้ใช้ปริมาณยาสีฟันไม่เกินขนาดเมล็ดถั่ว ส่วนเด็กที่อายุต่ำกว่า 3 ขวบให้ใช้น้อยกว่านั้น ปริมาณเพียงเท่าเมล็ดข้าวก็พอ ถ้าต้องการผลปกป้องดียิ่งขึ้นและทันตแพทย์แนะนำให้ใช้ คุณและลูกที่โตกว่า 6 ขวบสามารถใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีฟลูออไรด์อมกลั้วปากหลังแปรงฟันได้
แต่ควรจำไว้ว่าการแปรงฟันเป็นขั้นแรกที่จะทำให้คุณมีสุขภาพช่องปากที่ดี ลดปริมาณอาหารที่ทำให้เกิดฟันผุ (เช่น ลูกอม) และพบทันตแพทย์เพื่อขูดหินปูนปีละ 2 ครั้งจะช่วยให้ฟันแข็งแรงและมีสุขภาพดี