คู่อาวุโส
Badge field

5 ปัญหาในช่องปากที่พบได้บ่อยและวิธีการรักษา

Published date field

5 โรคในช่องปากที่พบได้บ่อยและวิธีการรักษา

การดูแลช่องปากไม่ใช่แค่การช่วยรักษาให้ฟันของคุณแข็งแรง แต่ยังมีผลต่อสุขภาพร่างกายทั่วไปของคุณอย่างมากด้วย มีผู้คนถึงเกือบ 1 ในสิบที่พบว่ามีสัญญาณมาจากปัญหาสุขภาพช่องปาก และโรคในช่องปากที่พบส่วนใหญ่คือ

ฟันผุ

มีคนน้อยมากที่ไม่มีปัญหาฟันผุ องค์การอนามัยโลกคาดว่าเด็กนักเรียนทั่วโลกประมาณร้อยละ 60 – 90 มีอาการฟันผุ และในผู้ใหญ่เกือบทุกคนมีฟันผุ อาการฟันผุนั้นมีสาเหตุหลักมาจากการสะสมของคราบพลักจากแบคทีเรียบนฟันและสร้างกรดขึ้นมาเพื่อทำลายเคลือบฟัน คุณสามารถหลีกเลี่ยงสาเหตุนี้ได้ด้วยการแปรงฟันและขัดฟันทุกวัน รวมถึงการไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพฟันทุก ๆ 6 เดือนเพื่อกำจัดคราบแบคทีเรียก่อนที่จะสะสมตัวจนกลายเป็นคราบหินปูน เมื่อมีคราบหินปูนเกาะที่ฟันแล้ว คุณจะไม่สามารถกำจัดได้ด้วยตัวเองด้วยการแปรงฟัน การรักษาโดยทั่วไปสำหรับอาการฟันผุคือ "อุดฟัน" แต่หากฟันถูกทำลายไปมาก ทันตแพทย์อาจจำเป็นต้องถอนฟันทิ้งหรือครอบฟันไปเลย

โรคเหงือก

ในผู้ใหญ่อาจมีโรคเหงือกเกิดขึ้นได้หลายแบบ และความรุนแรงของโรคเหงือกนั้นจะแตกต่างกันตั้งแต่มีอาการบวมเล็กน้อยไปจนถึงมีเลือดออกที่เหงือก หรือไปจนถึงฟันหลุดออกมาเลยก็เป็นได้ โรคเหงือกส่วนใหญ่เริ่มจากเหงือกอักเสบที่เกิดจากคราบพลักของแบคทีเรียไปรบกวนเนื้อเยื่ออ่อนบริเวณรอบ ๆ ขอบเหงือก เมื่อเวลาผ่านไป คราบแบคทีเรียสะสมมากขึ้นก็ทำให้โรคเหงือกยิ่งแย่ลง ด้วยสาเหตุนี้เองที่ทำให้เหงือกร่นและอาจนำไปสู่ปัญหาการติดเชื้อที่เหงือกจนถึงขั้นต้องสูญเสียฟัน

ถ้าทันตแพทย์พบว่าโรคเหงือกของคุณลุกลามถึงระยะนี้ (อย่าเพิ่งตกใจ คุณไม่ใช่คนเดียวเพราะคนส่วนใหญ่ก็มาถึงระยะนี้) การรักษาที่ทำได้คือการขูดหินปูนและเกลารากฟัน ซึ่งเป็นการทำความสะอาดช่องปากอย่างล้ำลึกโดยการกำจัดคราบแบคทีเรียบริเวณเหนือเหงือกและใต้ขอบเหงือก จากนั้นก็จะทำการขัดที่บริเวณผิวหน้าของรากฟันซึ่งเป็นบริเวณที่สะสมของแบคทีให้เรียบขึ้นเพื่อลดโอกาสการเกิดคราบแบคทีเรียสะสม และช่วยให้เหงือกกลับมาติดกับฟันอีกครั้ง

โรคติดเชื้อ

การติดเชื้อในช่องปากที่รู้จักกันมากที่สุดคือ โรคเริมในช่องปาก ซึ่งเกิดขึ้นได้ในผู้ป่วยที่เคยสัมผัสกับไวรัสโรคเริม การติดเชื้อไวรัสและเชื้อรานั้นสามารถพบได้บ่อยในผู้ป่วยที่ติดเชื้อ HIV สภาวะเหล่านี้มักทำให้เกิดแผลพุพองเนื่องจากไวรัสและแผลในปาก ซึ่งจะเกิดขึ้นที่บริเวณริมฝีปาก ใต้ลิ้น และบริเวณเนื้อเยื่ออ่อนภายในกระพุ้งแก้ม และสามารถแพร่กระจายเชื้อไปยังผู้อื่นได้ง่ายโดยผ่านการสัมผัส หากคุณเร่งรักษาตั้งแต่เริ่มเป็นแผลพุพองในปากใหม่ ๆ โดยใช้ยาต้านไวรัส คุณจะสามารถควบคุมโรคไม่ให้ลุกลามเต็มที่ได้

ภาวะบาดเจ็บ

แม้ว่าภาวะบาดเจ็บไม่ใช่โรค แต่องค์การอนามัยโลกคาดว่ามีเด็กกว่าร้อยละ 40 ทั่วโลกมีภาวะบาดเจ็บที่เกิดกับช่องปากอันเนื่องมาจากสภาพแวดล้อมที่ไม่ปลอดภัย การเกิดอุบัติเหตุ หรือเด็กถูกทำร้าย วิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันการบาดเจ็บในระหว่างเล่นกีฬาคือการใส่อุปกรณ์ปกป้องฟันหรือที่เรียกว่า เฝือกสบฟัน แต่สำหรับกรณีที่การบาดเจ็บเกิดขึ้นโดยไม่คาดหมายหรือที่ไม่ได้มาจากการเล่นกีฬา ต้องให้ทันตแพทย์รักษาโดยเร็วที่สุด ฟันที่หลุดไปนั้นสามารถรักษาได้หากคุณทำความสะอาดฟันดังกล่าวด้วยน้ำสะอาดและไปพบแพทย์ทันเวลา โอกาสที่ทันตแพทย์จะสามารถฝังฟันที่หลุดออกมาให้กลับเข้าไปใหม่ที่เบ้าฟัน สามารถทำได้หลังเกิดอุบัติเหตุ 30 นาที นอกจากนี้ มีรายงานว่าบางรายสามารถฝังฟันที่หลุดออกได้ภายใน 2 ชั่วโมง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับผู้ป่วยแต่ละราย

มะเร็งช่องปาก

โรคมะเร็งช่องปากหรือลำคอเป็นโรคมะเร็งที่พบได้บ่อยเมื่อเทียบกับมะเร็งชนิดอื่น ๆ โดยพบในผู้ป่วยผู้ชายมากกว่าผู้หญิง โรคมะเร็งช่องปากพบได้ที่ปาก กระพุ้งแก้ม เหงือก ริมฝีปาก เพดานปาก พื้นที่ใต้ลิ้น ลิ้นไก่ รวมไปถึงต่อมทอนซิล สาเหตุของมะเร็งช่องปากส่วนใหญ่มาจากการสูบบุหรี่และการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่มีปริมาณสูง จะมีโอกาสเป็นมะเร็งในช่องปากมากกว่าผู้คนทั่วไปถึง 15 เท่า วิธีการป้องกันโรคะมะเร็งช่องปากคือการไปพบแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากเป็นประจำ เนื่องจากโรคมะเร็งช่องปากมักไม่ส่งสัญญาณที่ชัดเจนให้คุณรู้ล่วงหน้าช่วงเริ่มอาการของโรค สำหรับวิธีการรักษามะเร็งช่องปากส่วนใหญ่ ศัลยแพทย์จะรักษาด้วยการกำจัดบริเวณที่มีปัญหาออก จากนั้นก็จะทำการฉายรังสีและให้ยาเคมีบำบัดตามความจำเป็น

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความเข้าใจและให้ความรู้ในเรื่องสุขภาพช่องปากทั่วไป ไม่ได้ใช้เพื่อแทนคำแนะนำ การวินิจฉัย หรือการรักษาจากผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม หากคุณมีคำถามเกี่ยวกับอาการหรือการรักษาทางการแพทย์ โปรดขอคำแนะนำจากทันตแพทย์หรือผู้ให้บริการด้านสุขภาพที่มีคุณสมบัติเหมาะสม