Diş çürüğü (kavite), insanlar tarafından bilinen en yaygın ağız hastalığıdır ve çürük oluşması sürecine diş çürümesi denir.
Diş çürüğü, dişin sert, dış tabakası olan diş minesinin tahrip olması durumudur. Bu sorun hem çocukları hem gençleri hem de yetişkinleri etkileyebilir. Yapışkan bir bakteri filmi olan plak, dişlerde sürekli olarak oluşur. Şeker içeren yiyecekler veya içecekler tükettiğinizde, plaktaki bakteriler diş minesine saldıran asitler üretir. American Dental Association’a (ADA) göre, plakların yapışkan yapısı, oluşan asitlerin dişlerle sürekli temas halinde olmasına ve böylece diş minesinde zamanla bozulmalara neden olabilir.
Diş çürüğü türlerini iki ana gruba ayırabiliriz:
Pit ve Fissür (Oklüzal Çürükler) Diş Çürükleri
Bu tür çürükler çoğunlukla arka (küçük ve büyük azı dişler) dişlerin çiğneme yüzeylerinde ve ön (anterior) dişlerin arkasında bulunur. Dişler, birkaç diş minesi bölümünden oluşur ve bu bölümlerin buluştuğu yerde, pit (çukur) ve oluklar plağı hapsederek dişin çürümesine neden olabilir. Dişler ağızda görünmeye başladığında pit ve olukları kapatmak için kullanılan sert bir plastik malzeme olan pit ve fissür örtücülerin doğru bir şekilde uygulanması, bu tür diş çürüklerini önleyebilir. Ayrıca, pit ve fissür örtücüler sayesinde dişlerin bu yüzeylerinde restorasyonlara (dolgulara) fazla ihtiyaç duymayabilirsiniz.
Düz Yüzey Diş Çürükleri
Bunlar en çok diş eti çizgisinde veya bu bölgelerde plak oluşması durumunda, iki dişin birbirine temas ettiği yerlerde (arayüzlerde veya diş aralarındaki boşluklarda) bulunur. Diş aralarını diş ipiyle düzgün bir şekilde temizleyerek, arayüzeylerde oluşan düz yüzey çürüklerinin çoğunu engelleyebilir ve diş eti çizgisi boyunca, manuel veya elektrikli diş fırçası kullanarak da bu bölgedeki çürükleri önleyebilirsiniz.
Ağız Hijyeni Araçları ve Koruyucu Ürünler
Diş çürüğünden kaçınmanıza yardımcı olabilecek çok sayıda ağız sağlığı araç ve gereci vardır. Plağın uzaklaştırılabilmesi için uygun açıya ve kıllara sahip kaliteli bir diş fırçası büyük önem taşır. Plağın daha etkin bir şekilde uzaklaştırılmasına yardımcı olması için elektrikli pahalı olmayan diş fırçaları da vardır. Bu konuda, hem manuel hem de elektrikli diş fırçası yelpazesi arasında seçim yapabilirsiniz. Ayrıca, plağın uzaklaştırılabilmesi için diş hekiminiz veya dental hijyenistiniz en iyi diş fırçasını seçmenize yardımcı olabilir.
ADA onaylı, florür içeren bir diş macununun kullanılması bu noktada diş çürüğünü önlemenin harika bir yoludur, çünkü diş macununun içerisindeki florür, plaktan kaynaklanan asit saldırılarını nötralize eden koruyucu bir tabaka oluşturur. Tekrar etmek gerekirse, diş hekimi veya diş hijyenistinizden profesyonel bir tavsiye istemek en iyisidir.
Florürlü vernik uygulaması, diş hekimi kliniğinde bulunan başka bir yöntemdir. Rutin kontrolünüz sırasında, ziyaretinizin diş temizliği kısmı tamamlandıktan sonra dental hijyenistiniz tarafından dişlerinize ince bir kat florür vernik uygulanabilir. Bu verniğin içinde konsantre bir flor vardır ve bir saat boyunca dişlerinizin yüzeyinde kaldığında diş minesini ve maruz kalan kök yüzeylerini plaktan kaynaklanan asit saldırılarına karşı daha dirençli hale getirir. Florürlü vernik uygulaması dişlerinizin ısıya ve soğuğa karşı hassasiyetini de azaltır ve mine tabakasını güçlendirerek ve yüzeyi remineralize ederek yeni oluşmaya başlayan çürükleri tersine çevirebilir.
Tıbbi gelişmeler sayesinde, günümüzde diş çürüğü çocuklarda ve yetişkinlerde önemli ölçüde azalmıştır. Hastaların ağızlarında hiç diş çürüğü olmadan yaşamlarını sürdürdüklerini görmek hiç de nadir değildir. Rutin diş kontrolü, iyi bir ağız bakım alışkanlığı ve sağlıklı beslenme biçimi sayesinde insanların karşılaştığı en yaygın ağız hastalığıyla karşı karşıya gelmeden hayatınızı sürdürmeye devam edebilirsiniz.
