Yetişkinlerin %40'ından fazlası, dentin hipersensitivitesi olarak da adlandırılan diş hassasiyeti yaşar. Bu durum erkeklere göre kadınlarda daha sık görülür. (1), (2), (3) Çoğu insan diş hassasiyetini ağzındaki diş veya dişlerden kaynaklanan kısa, keskin bir ağrı olarak yaşar.
Diş Hassasiyetinin Nedenleri Nelerdir?
Dişler dört bölümden oluşur. Mine, dişin görünür yapısını yani kuron kısmını oluşturur ve en yüksek düzeyde kalsiyum fosfat minerali içeren dişin en sert tabakasıdır). Dentin, dişin kuron kısmındaki minenin altında ve kökün içinde sement (diş kökünü saran kemiksi doku) tabakasının altında bulunan kısımdır. Dentin tabakası mineden daha yumuşaktır, ancak sementten daha güçlüdür. Dişlerin çeneye tutunmasına yardımcı olmak için kök yüzeyinde sement tabakası bulunur. Pulpa, dişin merkezindedir ve içinde yumuşak bağ dokusu, kan damarları ve sinirler vardır).
Diş hassasiyetine yol açan başlıca faktörler arasında diş eti çekilmesi, sement kaybı ve mine kaybı vardır. Diş eti çekilmesi (diş etinin diş eti çizgisinden aşağıya hareket etmesi sonucu kök dentin yüzeyinin açığa çıkması durumu), periodontal hastalık sonucu periodontal ataşman kaybından veya diş eti aşınmasına neden olacak derecede çok sert fırçalamadan kaynaklanabilir. Öte yandan, diş fırçası mine yüzeyini aşındırdığında veya yıprattığında ve alttaki dentini (minenin altındaki tabakayı) ortaya çıkardığında mine kaybı meydana gelir. Diş erozyonuna neden olan asitli içeceklerin ve yiyeceklerin (meyve, domates gibi) tüketilmesinden hemen önce veya hemen sonra dişler fırçalandığında mine kaybı daha fazla göze çarpar.
Diş Hassasiyetinin Sebepleri
Minenin aşınması veya diş etinin çekilmesi ile dentin tabakası açığa çıkar ve diş hassasiyeti oluşabilir. Dentin tabakasında, dişin merkezinden, yani dişin sinirlerini içeren örneğin pulpadan açıkta kalan dentin yüzeyine uzanan tübüller bulunur. Dentin açığa çıktığında, dentin sıvısı pulpadan dışarı doğru akar. Bu sıvı, sıcak, soğuk, basınç değişikliği, tatlı veya ekşi yiyecek ve içecekler gibi harici bir uyarana maruz kalarak bozulursa, sinirlere iletilen sinyal kimliği ağrı olarak algılanır.
Resim, açık dentin tübüllerini göstermektedir. Resim http://www.freepatentsonline.com/6506055-0-large.jpg adresinden alınmıştır
Diş hassasiyeti rahatsızlığı yaşadığınızı düşünüyorsanız, bunu doğru bir şekilde teşhis edebilecek bir diş hekimine görünmeniz ve sorunu gidermeniz tavsiye edilir.
Referanslar:1 Irwin CR, McCusker P. Prevalence of dentine hypersensitivity in a general dental population. J Ir Dent Asso 1997;43:7-9.2 Smith WA, Marchan S, Rafeek RN. The prevalence and severity of non-carious cervical lesions in a group of patients attending a university hospital in Trinidad. J Oral Rehabil 2008:35:128-34. 3 Addy M. Dentine hypersensitivity: New perspectives and an old problem. Int Dent J. 2002;52:375-376.
