สงสัยว่าอาการปวดฟันหรือเสียวฟันที่รู้สึกใช่ฟันผุหรือไม่ จากข้อมูลของ ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค พบว่า 90 เปอร์เซ็นต์ของผู้ใหญ่ในสหรัฐอเมริกามีปัญหาฟันผุ นัวได้ว่าเป็นปัญหาที่พบได้บ่อย หากคุณเป็นหนึ่งในผู้โชคดีเพียงไม่กี่คนที่ไม่เคยมีประสบการณ์ฟันผุเลย แล้วสงสัยว่าอาการฟันผุเป็นอย่างไร คำตอบขึ้นอยู่กับว่าเป็นฟันผุระยะไหน เรียนรู้ว่าอาการฟันผุ และทำอย่างไรเมื่อรู้สึกปวดฟัน
รู้ได้อย่างไรว่ามีอาการฟันผุ
ฟันผุ เกิดขึ้นเมื่อแบคทีเรียใน คราบจุลินทรีย์ รวมกับน้ำตาลในอาหารที่คุณรับประทานและปล่อยกรดออกมา เมื่อช่องปากไม่ได้ถูกทำความสะอาดได้ทันท่วงที กรดนี้จะมีความเข้มข้นมากพอที่ทำให้เคลือบฟันของคุณสึกกร่อน เนื่องจากไม่มีเส้นประสาทในเคลือบฟัน คุณจึงไม่รู้สึกถึงอาการของฟันผุที่ก่อตัวขึ้นในระยะแรกนี้ เมื่อการผุลุกลามไปถึงเนื้อฟันซึ่งเป็นชั้นถัดจากเคลือบฟัน บริเวณนี้มีเส้นประสาทอยู่ คุณจะเริ่มสังเกตเห็นสัญญาณของปัญหาฟันผุ เช่น :
- ปวดฟันหรือเสียวฟัน เพราะเนื้อฟันมีท่อขนาดเล็กที่ปลายท่อเชื่อมต่อกับเส้นประสาท เมื่อท่อเนื้อฟันถูกเผยออก จะมีอาการเสียวฟันเมื่อสัมผัสกับอาหารและเครื่องดื่มที่ร้อน เย็น เปรี้ยว และมีน้ำตาลข้นเหนียวได้ หรืออาจมีอาการปวดฟันหรือเจ็บแปลบเวลากัดฟัน
- รูหรือหลุมที่ฟัน เมื่อเคลือบฟันสึกกร่อน คุณจะรู้สึกได้ว่ามีรอยหยาบๆ บนฟันเมื่อใช้ลิ้นสัมผัส รูและหลุมเหล่านี้อาจมีขนดใหญ่จนเป็นแหล่งกักเก็บเศษอาหาร ที่เป็นต้นเหตุของฟันผุ
- คราบสีดำ สีน้ำตาล และสีขาว บ่อยครั้งที่สีของอาหารทำให้เกิดคราบที่ผิวฟันได้ แต่อีกกรณีหนึ่งคือหากพบจุดสีขาว สีน้ำตาล หรือสีดำบนตัวฟัน นั่นอาจเป็นสัญญาณของปัญหาฟันผุ สมาคมทันตกรรมแห่งสหรัฐอเมริกา (ADA) ระบุว่า เมื่อกรดแบคทีเรียเริ่มทำให้ชั้นเคลือบฟันสูญเสียแร่ธาตุ บริเวณดังกล่าวจะปรากฏเป็นจุดสีขาวที่ยังรักษาให้หายได้ แต่หากปล่อยผ่านโดยไม่ได้รับการรักษา จุดขาวจะกลายเป็นจุดสีน้ำตาลหรือสีดำ
ผ่าฟันคุดได้อย่างไร?
ทันตแพทย์หรือศัลยแพทย์ช่องปากจะกรีดบริเวณขอบเหงือกให้ถึงฟันและกระดูกที่อยู่บริเวณข้างใต้ จากนั้นนำกระดูกที่ปิดกั้นการเข้าถึงฟันออกก่อน แล้วแบ่งฟันที่คุดออกเป็นส่วนๆ เพื่อง่ายต่อการถอนออก
หลังจากฟันคุดถูกถอนแล้ว ทันตแพทย์จะกำจัดเศษที่เหลือออกให้เรียบร้อย แล้วทำการเย็บแผล โดยทันตแพทย์จะใช้ผ้าก๊อซอุดไว้เหนือบริเวณที่ถอนฟันออก เพื่อให้เลือดแข็งตัวและไม่ให้ไหลออกมากเกินไป
วิธีรักษาอาการปวดฟันผุ
หากคุณคิดว่ามีฟันผุ ควรนัดพบทันตแพทย์ทันที ทันตแพทย์ช่วยแก้ไขอาการปวดฟันผุ และรักษาฟันผุระยะเริ่มแรกให้หายเป็นปกติได้ ระหว่างการตรวจ จะมีการเอ็กซเรย์ฟันเพื่อตรวจดูว่ามีฟันผุในระยะความรุนแรงแค่ไหน บางกรณีอาจต้องอุดฟัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของฟันผุ อาการฟันผุที่รุนแรงมาก ต้องใส่ครอบฟัน รักษารากฟัน หรือถึงกับถอนฟัน
ช่วงเวลาฉุกเฉินที่ไม่สามารถพบทันตแพทย์ได้ทันที ลองใช้วิธีการรักษาด้วยตัวเองที่บ้าน โดยใช้ยาที่หาได้ตามร้านขายยาทั่วไปเพื่อบรรเทาอาการปวดฟันชั่วคราวก่อนถึงวันนัดพบทันตแพทย์
- บ้วนปากด้วยน้ำเกลืออุ่นๆ ลองผสมเกลือหนึ่งช้อนชากับน้ำอุ่น 8 ออนซ์ แล้วบ้วนปาก เพื่อกำจัดเศษอาหารจากโพรงฟันผุพร้อมการบรรเทาอาการอักเสบ หลีกเลี่ยงการบ้วนปากด้วยน้ำร้อนหรือน้ำเย็น เนื่องจากอุณหภูมิที่สูงหรือต่ำเกินไปอาจทำให้อาการปวดฟันผุแย่ลงได้
- ป้ายน้ำมันกานพลูบริเวณที่ปวด น้ำมันกานพลูมีสารออกฤทธิ์ที่เรียกว่า Eugenol ซึ่งทำหน้าที่เป็นยาชาตามธรรมชาติและต้านเชื้อแบคทีเรียเพื่อลดการอักเสบในช่องปากได้ จุ่มทิชชู่สะอาดชิ้นเล็กๆ หรือก้านสำลีลงในน้ำมันกานพลูแล้วเช็ดเบาๆ บริเวณที่ปวด
- แปรงฟันด้วยยาสีฟันสำหรับลดอาการเสียวฟัน ใช้แปรงสีฟันขนนุ่มและยาสีฟันลดการเสียวฟันที่มีสารช่วยปิดกั้นท่อเนื้อฟันไม่ให้สัมผัสกับสิ่งเร้าภายนอกได้
- รับประทานยาแก้ปวด ยาลดปวดเช่น Ibuprofen และ Acetaminophen สามารถบรรเทาอาการปวดฟันผุได้ชั่วคราว อย่างไรก็ดี ควรปรึกษาแพทย์ประจำตัวว่าสามารถใช้ยาเหล่านี้ได้หรือไม่
ไม่ว่าคุณจะมีฟันผุหรือไม่ก็ตาม การนัดตรวจฟันและทำความสะอาดฟันโดยทันตแพทย์ถือเป็นเรื่องสำคัญ นอกจากนี้ ทันตานามัยสามารถรักษาฟันผุในระยะเริ่มต้นให้หายเป็นปรกติ อีกทั้งช่วยเพิ่มความแข็งแรงให้แก่ฟันได้ด้วยฟลูออไรด์ พร้อมทั้งให้คำแนะนำถึงวิธีการแปรงฟันและอาหารที่ทำให้ฟันผุ เห็นได้ชัดว่า การปฏิบัติเพื่อป้องกันปัญหาฟันผุทำได้ง่ายกว่าการรักษามากเลยทีเดียว