Evde Ayrık Diş Birleştirme

Ayrık dişler; bilimsel literatürde “diastema” olarak da adlandırılan, dişlerin arasında belirgin boşlukların bulunması durumudur. Çoğu zaman herhangi bir tıbbi soruna yol açmasa da ayrık dişler bazı kişilerde estetik kaygılara neden olabilir. Bu durum özgüven eksiklği yaratabilir ve kişiyi evde ayrık diş birleştirme gibi çözüm yolları aramaya sevk edebilir. Yazımızın devamını okuyarak ayrık dişlerin hangi durumlardan kaynaklandığı, kendiliğinden birleşip birleşmediği ve evde birleştirme yöntemlerinin etkileri gibi konular hakkında bilgi edinebilirsiniz.

Diş Ayrıklığı Neden Olur?

Dişlerin ayrık olması, birçok insanda genetik yatkınlığın bir sonucudur. Dişlerin tamamında, belli bir kısmında veya yalnızca ön dişler arası gibi tek bir bölgede görülebilir. Özellikle de aile bireylerinin tamamında veya birkaçında diş ayrıklığının bulunması halinde ayrık diş görülme olasılığı yüksektir. Genetik yatkınlığın haricinde ayrık diş görünümüne neden olan bazı faktörler şunlardır:

Eksik dişler
Dişlerin çok küçük boyutlu olması
Dudak ile diş etlerinin ön kısmını birbirine bağlayan dudak bağının (frenum) büyük olması

Yukarıdaki nedenlerin haricinde bazı durumlarda ayrık görünen dişler, anormal bir yutma refleksi nedeniyle de gelişebilir. Yutkunma sırasında normal şartlarda dilin ağzın çatı kısmına bastırması gerekir. Bunun yerine dilin ön dişlere bastırması durumu söz konusu ise sürekli tekrarlayan basınç, zamanla dişler arasında bir boşluk oluşumuna neden olabilir. Yine bazı durumlarda dişler arasındaki boşluklar tedavi edilmemiş ve ilerlemiş olan bazı diş eti hastalıklarının bir sonucu olabilir. Bu durumda enfeksiyon, çene kemiğini aşındırarak dişler arasında boşluklar yaratabilir. Daha sonraki aşamada ise dişlerin sallanması ve düşmesi söz konusu olabilir. ^{(1) (2)}

Ayrık Dişler Kendiliğinden Birleşir mi?

Ayrık dişlerin kendiliğinden birleşmesi nadir görülen bir durumdur. Bebeklik ve çocukluk dönemlerinde süt dişlerinde görülen boşluklar, bu dişlerin dökülüp yerine kalıcı dişlerin çıkmasıyla doğal olarak birleşebilir. Özellikle de iki ön diş arasındaki boşluk genellikle çocukların normal diş gelişiminin bir parçasıdır. 6-8 yaş arasındaki çocukların yaklaşık yarısının ön dişleri arasında boşluklar olduğu tahmin edilir ve genellikle üst köpek dişleri çıktığında bu boşlukların kapandığı görülür. Fakat kalıcı dişler için bu durum genellikle mümkün olmaz. Bu durumda diş kaplamaları, ortodontik tedaviler, estetik düzeltme uygulamaları gibi tedavilerle diş görünümünün düzeltilmesi hedeflenebilir. Öte yandan ayrık diş sorunu bulunan veya bu problemin başladığını fark eden kişilerde diastema sorununun ilerlemesini önlemek adına alınabilecek bazı önlemler şunlardır:

Parmak emme, alt dudak ısırma gibi alışkanlıklar varsa bunların bırakılması için gayret edilmeli, gerekirse profesyonel yardım alınmalıdır.
Diş eti hastalıklarının önüne geçmek için dişler günde iki kez fırçalanmalı, bir kez diş ipi ile diş araları temizlenmeli ve düzenli olarak diş hekimi kontrolünden geçilmelidir.
Sertleşmiş diş plaklarının temizlenmesi için düzenli diş taşı temizliği yaptırılmalıdır. ⁽²⁾

Evde Ayrık Diş Birleştirme Yapılır mı?

Ayrık diş sorununun çok yaygın görülmesi, kişiler arasında bilgi alışverişini beraberinde getirimiş ve özellikle de internet ortamında bazı evde ayrık diş birleştirme yöntemlerinin paylaşılmasına neden olmuştur. Ayrık diş birleştirme evde tedavi yöntemleri olarak da adlandırılabilen bu uygulamalar arasında genellikle lastik, bant veya diğer bazı araçlarla dişleri birbirine yaklaştırmaya çalışmak yer alır. Ancak bu yöntemler ağız ve diş sağlığı açısından ciddi riskler taşır. Diş hekimine danışmadan dişlere herhangi bir müdahalede bulunmak hem dişlere hem de çevredeki dokulara kalıcı zararlar verebilir. Diş hekimleri tedavi için planlama yaparken pek çok faktörü bir arada değerlendirir. Bunlardan bazıları şunlardır:

Boşlukların bulunduğu yerler
Kaç dişin arasında boşluk bulunduğu
Boşlukların ne kadar büyük olduğu
Boşluklara neden olan altta yatan nedenler
Dişlerin genel sağlığı
Eksik dişlerin bulunup bulunmadığı
Hastanın kişisel talep ve tercihleri ⁽³⁾

Yukarıdaki gibi pek çok faktörün bir arada değerlendirilmesi gerektiğinden “Ayrılan dişler nasıl birleşir?” sorusuna yanıt arayan bireylerin diş hekimine başvurması ve tedavi seçenekleri hakkında bilgi alması en doğru tercih olacaktır.

Evde Ayrık Diş Birleştirme Zararlı mıdır?

Evde ayrık diş birleştirme yöntemleri diş hekimi korkusu olan, diş hekimlerine başvurmaya vakit ayırmak istemeyen kişiler için cazip görünebilir. Ancak bu uygulamalar genellikle zararlıdır ve bu nedenle tercih edilmeleri kesinlikle önerilmez. Dişlerin şeklini ve hizalanmasını değiştirmeye yönelik yapılacak yanlış uygulamalar diş köklerine gereksiz baskı yaparak dişlerin hareketine ve kalıcı hasarlara neden olabilir. Dişlerin hareket etmesi, çenenin kapanış şeklini etkileyerek tüm dişlerin yerlerinin değişmesine, bazı dişlerin sıkışmasına ve diğerlerinin birbirinden daha da uzaklaşmasına yol açabilir. Uygunsuz müdahaleler aynı zamanda dişlerin destek aldığı dokuların zayıflamasına neden olarak diş kayıplarına yol açabilir. Öte yandan evde ayrık diş birleştirme adı altında paylaşılan yöntemlerde kullanılan lastik bant gibi materyaller diş etlerine zarar verebilir. Bu da diş eti hastalıkları ve enfeksiyonlar açısından risk oluşturabilir. Özetle evde ayrık diş birleştirme yöntemleri, güvenilir değildir. ⁽⁴⁾

Evde Ayrık Diş Birleştirme Tehlikeli midir?

Lastikler, bantlar veya çeşitli el yapımı aparatlar yardımıyla veya farklı bir biçimde evde yapılacak ayrık diş birleştirme uygulamaları tehlikelidir ve diş sağlığını olumsuz etkileyebilir. Yanlış bir uygulama dişlerde ağrıya ve rahatsızlığa neden olabilir, diş eti ve çevre dokularda enfeksiyon riski oluşturabilir. Dişlerin yanlış pozisyonda bir araya gelmesine neden olabilecek uygulamalar, aynı zamanda estetik açıdan daha kötü bir görüntüye de yol açabilir. Uzmanlara göre ayrık dişleri birleştirme konusunda herhangi bir evde tedavi yöntemini etkili bir şekilde gerçekleştirmenin herhangi bir yolu yoktur. Üstelik lastik bant kullanmak gibi bazı yöntemler faydadan çok zarara yol açabilecek uygulamalardır. Bu nedenle bu uygulamaların yerine diş hekimleri tarafından gerçekleştirilen tedavi yöntemlerine başvurmak önem taşır. Diş hekimlerinin uyguladığı bazı ayrık diş tedavi yöntemleri şunlardır:

Kompozit reçine ile bonding işlemi
Kaplama tedavisi
Diş teli veya şeffaf plak ile ortodontik tedavi
Eksik dişler için köprü ve implant tedavileri
Dudak bağı (frenum) sorunlarında frenektomi tedavisi
Diş eti hastalıklarına yönelik tedaviler ^{(4) (5)}

Ayrık dişler bazen genetik yatkınlıklardan veya basit çevresel nedenlerden kaynaklanabilir. Dişlerin bu durumunun herhangi bir komplikasyona yol açması veya estetik açıdan kaygılara neden olması durumunda diastema sorunu, diş hekimleri tarafından farklı yöntemlerle tedavi edilebilir. Bu noktada evde tedavi yöntemleri yerine bilimsel dayanakları bulunan tıbbi tedavilerin tercih edilmesi ileride karşı karşıya kalınabilecek daha ciddi ağız ve diş sağlığı sorunlarının önlenebilmesi açısından oldukça önemlidir. ^{(4) (5)}

Siz de böyle bir durum yaşıyorsanız diş hekiminize başvurabilirsiniz. Ek olarak ağız ve diş sağlığı konusunda daha detaylı bilgiler edinmek için “Evde diş beyazlatma yöntemleri” ve “Evde ağız kuruluğuna ne iyi gelir?” gibi diğer konu başlıklarımızı da inceleyebilirsiniz.