Dişçinin muayenehanesinde protezini gösteren kadın
Badge field

Protetik Diş Tedavisi Nedir ve Nasıl Yapılır?

Published date field

Ağız ve diş sağlığı, sindirim sisteminin sorunsuz çalışmasından estetik görünümün iyileştirilmesine kadar pek çok vücut işlevinde önemli rol oynar. Dişlerin hasar görmesi ya da kaybedilmesi halinde eksik dişleri tamamlama veya onarmak amacıyla yapılan işlemler protetik tedavi olarak tanımlanır. (1) (2) Protetik diş tedavisi hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmak, “Protetik diş tedavisi nedir?” ve “Protetik diş tedavisi nasıl yapılır?” sorularının cevaplarını öğrenmek için içeriğimizi okumaya devam edebilirsiniz.

Protetik Diş Tedavisi Nedir?

Protetik diş tedavisi ne demek sorusu herhangi bir nedenden dolayı kaybedilen dişlerin yerine ağız sağlığını ve bütünlüğünü sağlamak amacıyla yapılan işlemlerdir şeklinde cevaplanabilir. Çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını iyileştirmek amacıyla yapılan protez dişler, protetik diş nedir sorusuna cevap olabilir. Protetik diş tedavisi, takma dişlere ek olarak diş kaplamaları, implant, köprü, kron gibi işlemleri de kapsar. Protetik diş tedavisi, ağız ve diş fonksiyonlarını desteklemenin yanı sıra hastanın estetik görünümünün de iyileştirilmesine yardımcı olur. (1) (2)

Protetik Diş Tedavisi Neden Yapılır?

Kaybedilen, hasar gören ve genellikle kurtarılması zor olan dişlerin yerini doldurmak amacıyla yapılan tüm işlemler protetik diş tedavisi nedir ne yapar sorusuna cevap olabilir. İşlevini kaybetmiş dişler çekilerek yerine yapay diş olarak tanımlanan protez dişler, diş implantları, köprü ya da kaplamalar uygulanır. Protetik diş tedavisi, bu konuda uzmanlık eğitimi almış prodondistler tarafından yapılır. Diş eksiklikleri ve hasarların yanı sıra baş ve boyun şekil bozukluğuna sahip kişilerde çene ve yüzün eksik kısımları da protetik diş tedavisi ile tamamlanabilir. (1) (2)

Protetik Diş Tedavisi Kimlere Uygulanır?

Diş protezini gösteren kadın

Doğuştan ya da travmatik bir kazadan sonra diş kayıplarının tedavisi, protetik diş tedavisi neye bakar sorusuna cevap olabilir. Bazı durumlarda ağız ve çene yapısını değiştirebilen diş tedavileri de estetik açıdan rahatsızlık veren durumların iyileştirilmesini sağlayabilir. (1) Protetik diş tedavisi kimlere uygulanır, sorusunun cevabı aşağıdakileri kapsayabilir:

Çene, Uyku ve Horlama Sorunları

Kulağın ön kısmında kafatası ile alt çenenin birleştiği yerde bulunan temporomandibular eklem, alt çenenin hareketinden sorumludur. Bu eklem fonksiyonlarını yitirdiğinde çiğneme ve konuşma bozuklukları yaşanabilir. Temporomandibular eklem sorunları ya da bozukluklarına ve horlama problemine sahip olanlar protetik diş tedavisinden faydalanabilir. (1)

Travmatik Yaralanmalar

Ağız, diş ve yüzde meydana gelen travmatik yaralanmaların onarılmasında protetik tedavi uygulanabilir. Eksik ya da hasar gören dişler tedavi edilerek ağız, diş ve dolayısıyla da yüzdeki şekil bozukluklarının tedavisi sağlanabilir. (1)

Ağız Kanseri Rekonstrüksiyonu

Ağız kanseri, ağız ve dişlerin doğal yapısını bozarak hem ağız sağlığını hem de estetik görünümü etkileyebilir. Ağızdaki kanserli dokunun yayılmasını önlemek amacıyla ameliyatla doku alınabilir. İşlem sonrası hastanın kozmetik kaygısını gidermek amacıyla protetik tedavi yapılabilir. (1)

Bunlara ek olarak;

  • Eksik dişler

  • Ciddi hasara sahip dişler

  • Ağız ve yüz ağrısı

  • Kozmetik kaygılar

  • Obstrüktif uyku apnesi yaşayan kişilere protetik tedavi uygulanabilir. (1) (3)

Protetik Diş Tedavisi Nasıl Yapılır?

Protetik tedavi nedir sorusunun hemen ardından tedavi prosedürleri ve nasıl yapıldığı merak konusudur. Protetik diş tedavisi öncesi konusunda uzman doktor, hastanın ağız, çene ve diş durumunu kapsamlı olarak inceler ve duruma uygun tedavi planı çıkarır. Protetik diş tedavisinin bazı uygulamaları genel diş hekimi tarafından yapılabilir. Gerekli durumlarda hasta, protez uzmanına yönlendirebilir. (1 )(2) (3) Protetik diş tedavisinde uygulanan yöntemler aşağıdakileri kapsayabilir:

Diş Kaplamaları

Hasar gören, çatlayan ya da dış yüzeyi aşınan dişler için metal ya da porselen malzemeler kullanılarak diş kaplamaları hazırlanır. Aşındırılan diş yüzeyine ince ve doğal görünümlü, diş rengine uygun malzemelerden hazırlanan kaplamalar yapıştırılır. Kaplamalar dişleri korur ve aynı zamanda estetik bir görünüm sağlar. (1 )(2) (3)

Diş Köprüleri

Diş köprüsü, bir veya daha fazla dişin arka arkaya aynı bölgeden eksilmesi halinde uygulanan bir protez çeşididir. Eksik dişlerin boşluğunu kapatmak amacıyla, boşluğun her iki ucunda yer alan doğal dişlere köprü takılır. Doğal dişler törpülenerek küçültülür ve diş köprüsü dişlere tutturularak diş boşluklarının kapanması sağlanır. Genellikle doğal dişlere benzer olması amacıyla porselen malzemeler kullanılarak tasarlanır. (1 )(2) (3)

Protezler

Kısmi ve tam olmak üzere iki temel protez çeşidi vardır. Kısmı protez sağlam dişlerin arasında boşluk yaratan kayıp dişlerin yerini alır. Tam protez ise tüm dişlerin kaybolması halinde çıkarılıp takılabilen bir takma diş uygulamasıdır. Diş etlerine tam oturan protezler, doğal diş gibi görünür ve hem çiğneme fonksiyonlarının yapılmasına hem de estetik görünümün geri kazanılmasına yardımcı olur. (1 )(2) (3)

Diş İmplantları

Diş implantları, eksik diş yerine çene kemiğine yerleştirilen diş protezleridir. Eksik dişin yer aldığı çene kemiği bölgesine vida benzeri bir aparat yerleştirilir ve protez diş bu cihaza tutturulur. (1 )(2) (3)

Protetik Diş Tedavisi Hangi Durumlarda Uygulanır?

Protetik diş tedavisi; çene, yüz, ağız yapısının iyileştirilmesini de kapsayan ciddi diş kayıplarında uygulanan yöntemleri bir araya getirir. Köprü, diş kaplamaları, diş implantları, protez gibi yöntemlerin bazı durumlarda birlikte uygulanması gerekebilir. Özellikle tedavisi gecikmiş diş kayıplarında çiğneme yeteneği etkilenebilir ve diş eti hastalığı riski artabilir. Aynı zamanda diş kaybının geciken tedavisi, çene kemik sağlığını da etkileyerek diğer dişlerin de hasar görmesine neden olabilir. Protetik diş tedavisi şu durumlarda uygulanabilir:

  • Hasar, travma ya da hastalıklara bağlı olarak gelişen diş kayıpları veya fonksiyon bozuklukları

  • Çene kemiğindeki bozukluklar nedeniyle gelişen diş hizası bozuklukları

  • Estetik kaygılar (1 )(2) (3)

Protetik Diş Tedavisinin Faydaları Nelerdir?

Protetik diş tedavisinin faydaları arasında aşağıdakiler yer alabilir:

  • Diş kaybı nedeniyle besinleri çiğnemede zorluk yaşayan hastaların çiğneme yeteneğini geliştirebilir.

  • Diş kaybı ve hasarları kişinin konuşma yeteneğini azaltabilir. Bazı kelimeleri çıkarmada zorlanmasına neden olabilir. Diş protez tedavisi, konuşma yeteneğinin düzelmesine yardımcı olabilir.

  • Diş kayıpları geç tedavi edildiğinde diş etleri kayıp dişlerin yerini almak için şekilde değiştirebilir ve ağzın yapısı bozulabilir. Protetik diş tedavisi, kayıp dişleri yenilediği için diş eti problemlerine bağlı şekil değişikliklerinin önlenmesi sağlanabilir.

  • Protetik diş tedavisi ağız sağlığının korunmasına yardımcı olarak enfeksiyonlara yakalanma riskini azaltabilir.

  • Kayıp dişler nedeniyle bozulan estetik görünümün düzeltilmesi ve doğal bir görünüm kazanması sağlanabilir.

  • Estetik kaygı nedeniyle gelişen psikolojik sorunların tedavisine katkıda bulunabilir. (1 )(2) (3)

Protetik Diş Tedavisi Hangi Bölümde Uygulanır?

Protetik diş tedavisi, eksik veya hasarlı dişlerin cihazlarla restorasyonu ve değiştirilmesi gibi karmaşık diş ve yüz sorunlarının tedavisinde uzmanlaşmış diş hekimleri tarafından yapılır. İmplant diş, kron, köprü, protez diş, çene bozuklukları gibi konularda eğitim alan diş hekimlerine protez uzmanı ya da prostodontist denir. Prostodontist olmak için öncelikle üniversitelerin diş hekimliği bölümü bitirmeki ve ardından prostodonti ana bilim dalında protetik diş tedavisi eğitimi almak gerekir. Protetik diş tedavisi için hasta Ağız, Çene ve Diş Cerrahi Bölümü’nden randevu almalıdır. (3)

blue paper airplane

Ağız sağlığı ile ilgili daha fazla öneri ve ipucu almak ister misiniz?

Kayıt Ol